Bouwen aan groenexpertise

BWK: Bronbos (vc)

BWK-codes: vc

De eenheid vc staat voor elzen-essenbos van bronnen en bronbeken. Dit bostype komt voor op zware, rijke leembodems. Het komt vooral voor als lineair element langsheen bronbeken, zowel in bos gelegen als erbuiten, maar dan onder de vorm van een houtkant of andere houtige begroeiingen. Op een beperkt aantal plaatsen komt dit type als vlakvormig element in bos voor, meestal in de grootte-orde van enkele vierkante meter, uitzonderlijk enkele honderden vierkante meters.

Uitgebreid:

De standplaats is vochtig tot nat en schommelingen van het grondwaterpeil zijn vrij beperkt. Overstromingen komen eerder uitzonderlijk voor en zijn steeds van korte duur. Indien dit type als lineair element in bos voorkomt, bestaat de boomlaag vaak uit dezelfde boomsoorten als hoger op de helling. In de Leemstreek is dit dan meestal beuk. Bij vlakvormige elementen vinden we boomsoorten als es, zwarte els en populier.

Variatie:

Daar de eenheid meestal lineair voorkomt of slechts een zeer kleine oppervlakte inneemt, vinden we deze eenheid vaak terug in complex met andere bostypen. De lineaire elementen worden vooral aangetroffen in eiken- en beukenbossen, die gekenmerkt worden door een uitbundige bloei van voorjaarsvegetatie. Gezien dit bostype vooral aanwezig is in de westelijke Leemstreek, betreft dit vaak bossen met wilde hyacint (fe en qe). De vlakvormige delen van vc kunnen zowel kleine bron-zones in deze hyacintenbossen zijn als plekken in valleibos (va). Deze vlakvormige delen werden vaak ingeplant met populier. Indien het aandeel vc groot genoeg is, of indien het een continu verloop heeft langs een bronbeek en voldoende ontwikkeld is, dan wordt geprobeerd om dit bostype als afzonderlijk vlak weer te geven. Bij een zeer diffuse aanwezigheid of indien het matig ontwikkeld voorkomt, wordt het bronbos weergegeven in complex met andere bostypen. De eenheid vc° vinden we dan ook meestal terug in complex. Als vlakvormig element of in complex met alluviaal elzen-essenbos (va), is de boomlaag vaak beperkt tot populier. Indien het bronbos voldoende goed ontwikkeld is en er ook andere struiken en bomen aanwezig zijn, wordt het boomsymbool voor populier na de eenheid vc niet altijd weergegeven. Indien de kruidlaag van het bronbos zwak ontwikkeld is en de boomlaag uit populier bestaat, is dit meestal weergegeven als lhb/vc°.

Verspreiding:

Dit bostype is bijna volledig beperkt tot de Leemstreek, en komt vooral in de westelijke helft daarvan voor. Het zwaartepunt hiervan bevindt zich in de Vlaamse Ardennen en het Pajottenland. Daarbuiten vinden we het ook op een aantal locaties tussen Brussel en Leuven, in Zuid-Limburg en in Voeren. In het West-Vlaamse Heuvelland komt het slechts op een heel beperkt aantal locaties in niet goed ontwikkelde vorm voor. Een aantal percelen buiten de Leemstreek kreeg soms ook deze typering wegens de aanwezigheid van één of twee soorten. In ieder geval vinden we op deze locaties nooit het volledige gamma aan soorten terug zoals we dat wel in de Leemstreek aantreffen.

Verspreidingskaart Bronbos
Waardering:
Vc is biologisch zeer waardevol
Oppervlakte (in ha):
300 à 600 ha
Zeldzaamheid:
zeer zeldzaam
Habitatrichtlijn:
prioritair Bijlage I-habitattype (zie Natura 2000 typologie)
Natuurdecreet:
verbod vegetatiewijziging
Mestdecreet:
algemeen mestverbod op gronden andere dan cultuurgronden
Bosdecreet:
onderhevig aan het bosdecreet
In samenwerking met:
Referenties
  • Vriens L., Bosch H., De Knijf G., De Saeger S., Guelinckx R., Oosterlynck P., Van Hove M. & Paelinckx D. (2011). De Biologische Waarderingskaart. Biotopen en hun verspreiding in Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Inbo.