Bouwen aan groenexpertise

Zandverstuiving

Leefgebied voor bijzondere soorten

Definitie:

Zandverstuivingen bestaan uit kaal zand, afgewisseld met begroeide plekken, die onder invloed van de wind duinen vormen en die kunnen rondreizen, de zogenaamde stuifduinen. Die kunnen zich zowel aan de kust als in het binnenland bevinden. Die laatste noemen we landduinen.

Het kale zand wordt in dergelijke habitats afgewisseld met begroeiingen van buntgras, algen, mossen en korstmossen of Helm bij kustduinen. Deze pionierplanten leggen het bewegende zand vast. Er heerst vaak extreme droogte en de temperatuursverschillen tussen dag en nacht kunnen oplopen tot 50 graden.

Alleen soorten die zijn aangepast aan deze extreme omstandigheden kunnen hier overleven. Zandverstuivingen zijn daarom over het algemeen soortenarm. De aanwezigheid van overgangen van zand naar heide en van heide naar bos, maken de zandverstuivingen echter veel leefbaarder voor veel dieren. In de bloemrijke heischrale graslandjes, struwelen en heide vinden ze voedsel en beschutte plekjes om te schuilen en te broeden.

Fauna van stuifzanden zijn bijvoorbeeld Nachtzwaluw, Boomleeuwerik, Duinpieper, Tapuit, Boompieper, Draaihals Levendbarende hagedis, Heivlinder, Kleine heivlinder, Zandoorworm Harkwesp, Vuurspinnendoder, Groene zandloopkever en Knopsprietje. Verder komen hier hele specifieke korstmossen en paddenstoelen voor, zoals rood bekermos en de indigoboleet.

Door neerslag van meststoffen groeit het gebied versneld dicht. Stikstof stimuleert plantengroei, waardoor het zand wordt afgedekt met een algenmat of Grijs kronkelsteeltje. Andere planten, zoals Buntgras en mossen, kunnen zich in dit vastgelegde zand makkelijker vestigen waarna de successie tot bos is gestart.

Slechts door een voldoende grote dynamiek en een lage stikstofdepositie kan dit habitat worden bewaard.