Men neemt gewoonlijk aan dat het herkomstgebied van mispel in de buurt van Noord-Iran en Klein-Azië ligt. Ruim 3000 jaar geleden zou de soort al als fruitboom in cultuur zijn gebracht in het gebied rondom de Kaspische Zee. Van daaruit zou ze over een groot deel van Zuidoost- en Zuid-Europa verder verspreid zijn geraakt via de Romeinen, die ze later ook in Midden- en West-Europa invoerden. In Wallonië wordt mispel vooral in het Brabants district en het Maasdistrict gevonden.
Het zwaartepunt van de verspreiding van de in Vlaanderen vrij zeldzame mispel ligt in de Leemstreek en de Voerstreek. Mispel komt er het meest voor in bos. In de rest van Vlaanderen vindt men mispel vooral in de wat lemigere zones van de Vlaamse Zandstreek en de Kempen, nogal vaak in hagen (in hoofdzaak meidoorn). In een dergelijke context werd de soort vroeger als opgaande boom, dikwijls aangeplant, geënt op meidoorn. Nu worden ze in dergelijke hagen vaak mee geschoren, wat het onderscheid tussen gekweekte rassen en een eventuele spontaan uitgezaaide mispel bemoeilijkt. Vermoedelijk gebruikte men bij ons tot ongeveer eind negentiende eeuw in hoofdzaak de wilde mispel. Nadien deden ook meerdere cultivars hun intrede. In oudere hagen betreft het dus meestal de wilde soort. Mispel lijkt er tijdens de tweede karteerperiode sterk op vooruit te zijn gegaan. Vermoedelijk is dat het gevolg van de onmiskenbaar toegenomen aandacht voor houtige gewassen. In een aantal gemeenten van de West-Vlaamse Zandstreek is mispel nog steeds vrij algemeen in hagen. Dat houdt waarschijnlijk verband met het grote aantal boomkwekers in de streek, waarvan minstens een deel, vooral in Waardamme, mispels kweekten als onderstam voor diverse soorten fruitbomen. De boomkwekers bleven hun mispeloverschotten leveren aan de boeren uit de buurt om ze in hagen te planten, niet alleen voor de vruchten maar ook voor de traditionele 'mispelaren stok', een klassiek attribuut van de paardenkoopman.
Ga op zoek naar één of meerdere bomen die voldoen aan jouw criteria.
Wat weet jij over natuur, natuurbeheer en -beleid? Een overzicht van onze populairste testen.