Bouwen aan groenexpertise
Hemelsleutel in potten

Tuinieren in potten en bakken

Definitie:

Tuinieren in potten en bakken is een kunst op zich, maar met een paar simpele richtlijnen hoeft het niet ingewikkeld of arbeidsintensief te zijn. Het voordeel is dat je ongeveer elke plant in een container kan zetten, zolang ze maar voldoende vocht en voedingsstoffen hebben. Je kan de grondsoort immers zelf aanpassen en beslissen waar je de pot zet, afhankelijk van wat de plant nodig heeft. Je kan er eetbare planten, een- of tweejarigen,  doorlevende planten of zelfs struiken en bomen in zetten. Al zullen ze altijd een beetje meer aandacht vragen dan planten in volle grond. 

Geschikt voor: 

  • Balkon en kleine tegeltuin: ja. Vaak zijn potten en bakken op een balkon of in een tegeltuin de enige optie om toch wat groen te voorzien. Met hele grote bakken of potten kom je al meer in de buurt van een echte tuin en zal je ook meer soorten kunnen gebruiken en meer in de hoogte kunnen werken.  

  • Kleine stadstuin: zeker geschikt, kleinere potten zijn handig om te verplaatsen en zo kan je verschillende sferen creëren èn kan je ook al eens iets tijdelijks toevoegen aan je tuin.  

  • Grotere tuin: naast bomen en stuiken kunnen planten in potten en bakken zorgen voor kleurtoetsen en sfeer. Vooral op en rond het terras, maar ook doorheen de tuin kunnen ze gebruikt worden.  

Een plus voor de natuur omdat: 

  • Potten en bakken kan je altijd toepassen; zo kan je op een balkon of een betegeld oppervlak toch een groene oase creëren voor jezelf en je omgeving. Tal van insecten, vlinders, spinnen en andere beestjes zullen je dankbaar zijn. 

  • Groen op plaatsen waar geen volle grond beschikbaar is, evengoed op een balkon als in een stad op een plein, is essentieel om hittestress tegen te gaan en zorgt voor een aangename, koelere omgeving. 

  • Tuinieren in potten en bakken wordt dikwijls geassocieerd met perkplantjes zoals petunia’s, geraniums, vlijtige liesjes en begonia’s. Deze soorten zijn niet winterhard en de meeste hebben veel water nodig. Je kan ook vaste planten in potten zetten deze hebben vaak meer waarde voor de natuur en gaan langer mee. 

Hoe en waar kan ik potten en bakken toepassen? 

Het grote voordeel van potten en bakken is dat je ze kan zetten waar je wil en je kan ze verplaatsen. Het enige waar je rekening mee moet houden is de voorkeur van de plant: zon, halfschaduw of schaduw. 

Op een (dak)terras of kleine tuin kan je ook zeer grote bakken (laten) maken om planten in te zetten. Die zijn natuurlijk moeilijker verplaatsbaar en hebben al veel kenmerken van planten in volle grond. Toch zal je ook hier moeten rekening houden met het beperkte volume van de grond en de juiste planten kiezen. Planten worden immers maar zo groot als de voedingsstoffen die ze krijgen. Dat geldt zeker voor planten in containers: een struik of boom zal in een beperkt grondvolume kleiner blijven dan wanneer hij in volle grond staat en meer voeding ter beschikking heeft.   

Nog een pluspunt van tuinieren in potten en bakken is dat je kan tuinieren op hoogte: zet ze op een tafel en je hoeft je niet te bukken om te zaaien, te wieden en te oogsten.  

Onderhoud 

Het grootste probleem bij planten in potten is water: te weinig of net te veel. Planten in potten hebben veel sneller last van de droogte omdat ze veel minder grond hebben om in te wortelen. Eens de grond in een pot is uitgedroogd loopt het water er ook snel door. Maar een pot moet gaatjes hebben want als er tijdens een natte periode te veel water in de pot blijft staan gaan de planten kapot.  Het is vooral belangrijk om potten niet te laten uitdrogen: er zijn slechts weinig planten die daar goed tegen bestand zijn. In een droge periode staat er best een schaal onder de pot.    

De juiste grond bepaalt hoe goed je planten er zullen uitzien. Ga goed na welke bodem jouw plant nodig heeft en pas zo nodig aan. Potten drogen sneller uit, dus dikwijls worden zaken toegevoegd die water langer vasthouden: kleikorrels, compost … Anderzijds zullen bepaalde planten een betere drainage nodig hebben en dan kan je zelf zand, grind of een ander inert materiaal toevoegen. Een zak potgrond uit de winkel is een prima start indien die geen turf bevat. Tuingrond gemengd met compost (half/half) geeft ook goede resultaten: het grondmengsel blijft luchtig en slibt niet dicht bij het water geven. 

Omdat de grond in je pot na verloop van tijd alle voedingsstoffen heeft afgegeven, kan je best wat voeding bijgeven. De hoeveelheid en welke voeding hangt af van wat er in je pot staat en hoe groot de pot en de planten zijn. In plaats van voeding bij te geven, kan je ook gewoon de plant verpotten, waarbij je idealiter een grotere pot neemt, zodat je de oude potgrond kan vervangen door nieuwe potgrond en de wortels wat meer ruimte krijgen. Dan zal je plant ook kunnen groeien. Wil je dit liever niet, snoei dan de wortels lichtjes bij, zodat je toch verse potgrond kan toevoegen in dezelfde pot. Je plant zal dan niet veel groter worden. Het bovengrondse en ondergrondse deel van de plant groeien immers in verhouding tot elkaar. 

Hoeveel werk is het en wat kost het? 

Bij potten en bakken bepaal je zelf hoeveel werk het is en hoeveel het kost. Je kan potten recycleren: blikken in alle formaten doen het al tientallen jaren goed als plantenpot, maar je kan het zo gek niet bedenken of er heeft al ergens een plant in gestaan. Indien je een pot koopt, let er dan op dat er een gat in is onderaan (of meerdere). Anders heb je een sierpot gekocht, die dienen om een pot met gaatjes in te zetten zodat het water niet wegloopt en om de, meestal lelijke, plantenpot te camoufleren. 

Indien je weinig tijd hebt, maak dan gebruik van grotere potten en gebruik planten die tegen een stootje kunnen. Op de foto zie je vooraan vooral hemelsleutel in potten staan, die hebben amper water nodig. Grotere potten hebben ook een groter volume grond en hebben dus minder snel last van uitdroging. Indien je op vakantie gaat, vraag dan iemand om jouw potten te komen gieten bij warm weer.