Graslanden: juridisch statuut

Definitie: vegetatie, HPG, permanent grasland

Het natuurdecreet legt regels op ter bescherming van vegetaties, historisch permanent grasland (HPG) en permanent grasland. Deze drie begrippen worden gedefinieerd in de natuurbehoudswetgeving en hieronder toegelicht. 

Een grasland kan tegelijk vegetatie, HPG én permanent grasland zijn. Het kan ook aan geen enkele definitie voldoen.   

Het wettelijke statuut van het grasland zal bepalen welke bescherming vanuit de natuurbehoudswetgeving speelt. 

Weet dat de begrippen 'blijvend grasland (BG)' en Ecologisch Kwetsbaar Blijvend Grasland (EKBG)' vanuit het landbouwbeleid werden geïntroduceerd. We verwijzen hiervoor graag naar de website van Departement Landbouw en Zeevisserij. (opent nieuw venster)

Assels (Liselot Ledene)

VEGETATIE

Omzendbrief LNW/98/01(opent nieuw venster) definieert vegetatie als volgt: 'de natuurlijke en halfnatuurlijke begroeiing met alle spontaan gevestigde kruid-, struweel- en bosbegroeiingen, en dit onafhankelijk van het feit of het abiotisch milieu al dan niet door de mens beïnvloed of gevormd is. Het betreft zowel begroeiingen in het water als op het land. Ook bossen worden ertoe gerekend onafhankelijk van het feit dat de boomlaag is aangeplant of niet.'

Voorbeelden van vegetaties zijn o.a. vennen, heiden, moerassen, schorren, slikken, duinvegetaties, niet recent omgeploegde en ingezaaide graslanden, loofbossen, houtachtige beplantingen. 

  • Niet recent omgeploegde en ingezaaide graslanden worden als vegetatie beschouwd. 
  • Graslanden in bermen kunnen als vegetaties bij kleine landschapselementen (KLE) worden beschouwd.
  • Wijzigen van vegetatie wordt geregeld door het natuurdecreet, zie www.ecopedia.be/wijzigen-van-kle-vegetatie .

HISTORISCH PERMANENT GRASLAND (HPG)

Natuurdecreet(opent nieuw venster), art.2 definieert ‘historisch permanent grasland’ als volgt: ‘een halfnatuurlijke vegetatie bestaande uit grasland gekenmerkt door het langdurige grondgebruik als graasweide, hooiland of wisselweide met ofwel cultuurhistorische waarde, ofwel een soortenrijke vegetatie van kruiden en grassoorten waarbij het milieu wordt gekenmerkt door aanwezigheid van sloten, greppels, poelen, uitgesproken microreliëf, bronnen of kwelzones.’

Bijgevolg moet je op terrein nakijken of het grasland aan deze definitie voldoet. De Biologische Waarderingskaart (BWK)(opent nieuw venster) kan je hierbij helpen.

De karteringseenheden in deze tabel komen in aanmerking als ‘historisch permanent grasland’. 

Omschrijving BWK-code
Vochtig, licht bemest grasland ('dotterbloemhooiland')Hc
Vochtig, licht bemest grasland gedomineerd door russenHj
Natte ruigte met MoerasspireaHf
Onbemest, vochtig schraalgraslandHm
Onbemest, vochtig heischraalgrasland, oligotroof typeHmo
Onbemest, vochtig schraalgrasland, mesotroof typeHmm
Onbemest, vochtig schraalgrasland, basisch typeHme
KalkgraslandHk
Kalkrijk duingraslandHd
ZinkgraslandHv
Mesofiel hooilandHu
Weilandcomplex met veel sloten en / of microreliëfHpr
Soortenrijk permanent cultuurgrasland met relicten van halfnatuurlijke graslandenHp*
Soortenrijk permanent cultuurgrasland met elementen van rietlandHp+Mr
Soortenrijk permanent cultuurgrasland met elementen van dotterbloemgrasland al dan niet met veedrinkpoelHp + Hc(Kn)
Soortenrijk permanent cultuurgrasland met belang voor (avi-)faunaHp met overdruk fauna

Let op: struisgrasvegetatie op zure bodem (Ha) en de droge heischrale graslanden (Hn) vallen onder heidevegetaties. Heidevegetaties zijn ook beschermde vegetaties: ze zijn nl. overal verboden te wijzigen volgens het natuurdecreet.

PERMANENT GRASLAND 

Het maatregelenbesluit(opent nieuw venster), een van de uitvoeringsbesluiten van het natuurdecreet, definieert het begrip 'permanent grasland' als: een de cultuurgrond die minimum vier jaar ononderbroken grasland is. 

  • Een historisch permanent grasland is dus niet hetzelfde als een permanent grasland.
  • Voor permanente graslanden werd enkel een beschermingsregeling uitgewerkt in VEN.