Bouwen aan groenexpertise

Zwarte ooievaar

Ciconia nigra

De Zwarte ooievaar is nauwelijks kleiner dan de Ooievaar en heeft dezelfde vorm. De kop, hals, borst en bovenzijde zijn volledig zwart met een groenpaarse metaalglans. De buik en de okselveren zijn wit. De snavel en poten van de volwassen vogel zijn rood. Bij de juveniele vogel zijn de snavel en poten grijsgroen en het verenkleed dof groenzwart. De Zwarte ooievaar is schuw, leeft teruggetrokken en zal zich buiten de trekperiode maar zelden buiten het bos of het moeras laten zien.
Beheer:
Gerichte natuurontwikkelingsprojecten in potentiële broedgebieden zijn noodzakelijk, zoals de instandhouding van natuurlijke bosgebieden en het behoud van vochtige gebieden voor het foerageren. Belangrijk is het garanderen van rust, o.a. door een verbod op bosontginning in het leefgebied tijdens de broedperiode.
Gerichte natuurontwikkelingsprojecten in potentiële broedgebieden zijn noodzakelijk, zoals de instandhouding van natuurlijke bosgebieden en het behoud van vochtige gebieden voor het foerageren. Belangrijk is het garanderen van rust, o.a. door een verbod op bosontginning in het leefgebied tijdens de broedperiode.
De Zwarte ooievaar is nauwelijks kleiner dan de Ooievaar en heeft dezelfde vorm. De kop, hals, borst en bovenzijde zijn volledig zwart met een groenpaarse metaalglans. De buik en de okselveren zijn wit. De snavel en poten van de volwassen vogel zijn rood. Bij de juveniele vogel zijn de snavel en poten grijsgroen en het verenkleed dof groenzwart. De Zwarte ooievaar is schuw, leeft teruggetrokken en zal zich buiten de trekperiode maar zelden buiten het bos of het moeras laten zien.
Areaal:
Het broedareaal omvat Centraal- en Oost-Europa tot in de Balkan en het Iberisch schiereiland. Na een afname in de 20ste eeuw is het aantal de laatste jaren, en dan vooral in Polen, weer toegenomen. Het is een zomergast die in april tot mei toekomt en ongeveer een maand later dan de Ooievaar naar West-Afrika (Senegal en Mali) terugkeert om te overwinteren, vaak in familieverband. België ligt aan de noordwestelijke rand van het natuurlijke verspreidingsgebied. Recent is deze soort toegenomen in Oost-België en Noord-Frankrijk. De meeste vogels trekken door in het oosten van ons land. De Zwarte ooievaars die bij ons voorkomen zijn vermoedelijk afkomstig uit de broedgebieden van Duitsland, Polen of Noord-Frankrijk.
Ecologie:
De Zwarte ooievaar broedt in uitgestrekte, oude, rustige bossen in de nabijheid van smalle rivieren, moerasachtige vijvers en weiden met een korte vegetatie, bij voorkeur in heuvelachtig gebied. Het nest van takken bevindt zich hoog in een boomkruin dichtbij een open plek die het aanvliegen vergemakkelijkt. Voedsel wordt gezocht in en aan water. Op het menu staan vooral vissen, aangevuld met amfibieën, kleine zoogdieren, reptielen, schaaldieren en insecten.
Rode lijst:
Criteria niet van toepassing
Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Vogelrichtlijn:
Ja
Jachtwild:
Nee
Invasieve exoot:
Nee
Soortenbesluit:
Categorie 2 (Beschermd 2)
Status:
Niet broedend - doortrekker/overwinteraar in belangrijke aantallen (geregeld >0,1% van de biogeografische populatie in 1 of meerdere gebieden)
Bedreigingen:
Het verlies van ooibossen, verstoring, verdroging en watervervuiling zijn de voornaamste bedreigingen voor de soort. Bosontginning in de omgeving van het nest verhoogt het risico op nestverlating. Het beplanten van valleigebieden met naaldbomen waar voorheen eiken en beuken stonden en het aanleggen van vijvers in valleigebieden tast het woongebied aan.