Veldcapaciteit

Een waterverzadigde bodem bevat nauwelijks lucht. Als de bodem verder geen water ontvangt (geen neerslag noch kwel) zal het water uit de poriën wegzakken. Als dat is gebeurd, zit er lucht in de grote en middelgrote poriën. De kleinste poriën houden nog water onder invloed van capillaire werking.
De veldcapaciteit is daarom afhankelijk van de verdeling van de poriëngrootte. Poriën met een doorsnede groter dan 10 µm kunnen via capillaire werking geen water vasthouden. Het water in poriën kleiner dan 0,2 µm is niet voor planten beschikbaar, omdat de adhesie te sterk is.

Er is dus een moment waarop de bodem te droog is om planten toe te laten water uit de bodem op te nemen, dit heet het verwelkingspunt. Er is nog wel water, maar het zit te hard gebonden.

Het deel van de veldcapaciteit dat voor plantenwortels beschikbaar is, is de beschikbare veldcapaciteit of bodemwatervoorraad genoemd. Het is de veldcapaciteit min het water aanwezig bij het verwelkingspunt. De grootste waterhoeveelheid bevat een bodem als die waterverzadigd is.