Agrarische natuur

Bij het toekennen van een gebruiksovereenkomst, die elk jaar wordt vernieuwd, aan een landbouwer (de gebruiker) worden best een aantal normen gerespecteerd: de gebruiker is land- of tuinbouwer in hoofdberoep, dit wil zeggen dat minstens 50% van zijn inkomen uit dit land- of tuinbouwbedrijf moet komen per gebruiker wordt maximaal 10 ha in gebruik gegeven. Enkel als de gebruiker de vroegere pachter is van de gronden kan deze oppervlakte hoger zijn de gebruiker gaat akkoord om zich strikt aan de voorwaarden die tot het natuurbeheerplan van het gebied behoren te houden De gebruiksovereenkomst is persoonsgebonden, dit wil zeggen dat ze nooit aan iemand anders mag worden doorgegeven (dus als het landbouwbedrijf verkocht wordt in de periode dat de gebruiksovereenkomst geldt, vervalt de overeenkomst en kan er een nieuwe gesloten worden met de nieuwe landbouwer). Indien er verschillende landbouwers geïnteresseerd zijn om een gebruikovereenkomst af te sluiten voor een bepaald gebied, dan worden een aantal zaken in overweging genomen om te beslissen wie effectief de gebruiksovereenkomst mag ondertekenen. De mogelijke toekomstige gebruiker die voldoet aan één van volgende voorwaarden, opgesomd in volgorde van belangrijkheid, krijgt als eerste kans om de gebruiksovereenkomst te tekenen: de kandidaat die pachter of eigenaar was van het gebied, voordat het werd gekocht door de overheid of een natuurvereniging de kandidaat die zijn bedrijfszetel in het aankoopgebied heeft liggen de kandidaat die een perceel bezit dat dienst doet als uitweg voor of dat uitweg heeft over het te gebruiken perceel de kandidaat wiens perceel vak naast het te gebruiken perceel ligt de kandidaat die biologisch landbouwer is de kandidaat die het meeste grond bezit in het aankoopgebied Ontwikkeling van de natuurwaarden is ook mogelijk op gronden die eigendom zijn van de landbouwer. Daarvoor kunnen beheerovereenkomsten met de VLM worden aangegaan. Als men een beheerovereenkomst sluit, is men verplicht maatregelen uit te voeren zoals ze in de beheerovereenkomst zijn beschreven. De VLM biedt verschillende beheerovereenkomsten aan: - weidevogelbeheer -perceelsrandenbeheer -herstel, ontwikkeling en onderhoud van kleine landschapselementen -botanisch beheer -erosiebestrijding -hamsterbescherming -beheerovereenkomst water -beheerovereenkomst natuur In het jaarverslag van de VLM van 2005 lezen we dat landbouwers op dat moment 160 km heg, 8.600 are houtkanten en 71.940 m2 poel onderhielden. Daarnaast zorgen 92 ha perceelsranden ervoor dat verschillende waterlopen, holle wegen en kleine landschapselementen gebufferd worden. Dat is niet erg veel, maar het zit wel in stijgende lijn. Recente cijfers zijn bij de VLM te vinden. Op lokaal niveau bieden heel wat gemeenten, door middel van hun Gemeentelijk Natuurontwikkelingplan (GNOP) talrijke initiatieven aan landbouwers aan. Deze initiatieven, zijn net als de beheer- en gebruiksovereenkomsten, gericht naar de landbouwer toe. Maar landbouwers kunnen ook zelf of in groep, maatregelen nemen voor natuurbeheer en -behoud. Een voorbeeld van een dergelijke actie is het opstellen van een bedrijfsnatuurplan, waarbij men kijkt welke maatregelen er haalbaar en toepasbaar zijn binnen het bedrijf (of binnen een groep van bedrijven).