De dunne lijn tussen scherp en bot
Als het op slijpen van gereedschap aankomt, is de eerste vraag: wat is scherp en wat is bot? Een hakbijl werkt optimaal met een vlijmscherpe snede. Krachtinspanning en trillingen zijn dan minimaal. Maar met een bijl die een beetje bot is, kan je ook nog hakken. Dus we hebben nood aan een duidelijke lijn tussen scherp en bot. Een scherpe snede is waar twee gladde metaalvlakken onder een bepaalde hoek op ‘niets’ samenkomen. Die hoek noemen we de snijhoek. Voor een bijl bedraagt die ongeveer 30°. Het geslepen vlak is de vouw van de snede. Door het gebruik van een bijl zal de snede geleidelijk wat verslijten en afronden.
Scherp en bot (Robbie Goris, inverde)
Een snede kan ook bot worden omdat ze een hard voorwerp geraakt heeft (zandkorrels, stenen, ijzerdraad). Hierdoor wordt de snede sterk afgeplat of springen er zelfs stukken uit de snede.
Tot slot kan een snede ook bot worden omdat ze omplooit. Dit kan gebeuren als de snijhoek te klein wordt gekozen, bijvoorbeeld een snijhoek van 15° (zoals een keukenmes) gebruiken om in hard hout te hakken. Een andere reden voor een omgebogen snede is een minderwaardige staalkwaliteit.
Praktisch kan je de scherpte als volgt beoordelen: houd de snede recht omhoog naar het licht en kijk recht op de snede. Als je licht ziet weerkaatsen, is de snede bot.
Bijlsnede is bot want ze weerkaatst licht (Inverde, Wim Massant)
Terug naar het overzicht.