Handgereedschappen bij het vellen en opwerken van bomen

Een velhevel is een hulpmiddel om kleine bomen (tot diameter 20-30 cm) in de juiste richting te laten vallen. Het is een soort koevoet die in de velsnede wordt gestoken in plaats van een velwig.

Een velwig of velspie is een plastic of aluminium wig waarmee een licht overhangende boom in beweging gezet kan worden na het zaagwerk. Ze zorgt er ook voor dat de velsnede open blijft.

Een kliefhamer is een stompe bijl om loofhout te klieven. De hamerkant wordt gebruikt om op vel- en kliefwiggen te slaan.

Een kliefbijl is het kleine broertje van een kliefhamer. De stompe bijlkant dient voor het klieven van hout en de hamerkant kan gebruikt worden om op wiggen te slaan.

Een kantelhaak is een hefboom met een haak waarmee boomstammen kunnen gedraaid worden. Lichte bomen die bij de velling zijn blijven vasthangen tegen de kruin van een buurboom kunnen soms met behulp van een kantelhaak losgewrikt worden.

Een pikhaak is een steel met een stalen punthaak ter grootte van een handbijltje. De punt kan licht in het hout geslagen worden om het op te tillen. Een pikhaak is het verlengde van je arm en is een ergonomisch wonder.

De uitsleeptang, houtklem, houttang of handpaktang is een handig gereedschap dat in een houder aan de gordel van de bosarbeider wordt gedragen. Je kan er dunne stammetjes mee onderuit trekken, kleine stukken stamhout mee uitslepen of gebruiken om je brandhout mee te stapelen.

Als je op een professionele manier bomen gaat vellen en opwerken, is het handig dat je alle handgereedschappen binnen handbereik hebt. Een bosbouwgordel is daarbij een handig hulpmiddel.

De combikan bevat naast een tank met tussen de 5 en 6 liter brandstof, ook een 3 tot 4 liter smeerolie voor de kettingzaag.

Een meterstok is een houten stok met een lengte van een meter waar aan de ene kant een krashaak en aan de andere kant een punt is vastgemaakt. Een meterstok wordt gebruikt om brandhout af te tekenen als meterhout.

Een houthakkersmeetlint is een rolmeter die speciaal voor het opmeten van stamlengtes gemaakt is. Het toestel hangt aan de gordel van de houthakker en hindert zijn normale werk niet.

De meetklem bestaat uit een lat van 0,65 à 1 meter lang die in centimeters verdeeld is. Loodrecht op de lat zijn twee benen bevestigd waarvan één been vast zit en het andere over de lat kan geschoven worden.

Een handlier of tirfor is een manuele kabellier. Een lier is een toestel waarmee via een kabel een boom of een stam in de gewenste richting kan versleept of omvergetrokken worden. De handlier maakt gebruik van een hefboommechanisme en klembekken om trekkrachten van 800, 1600 of 3200 kg te ontwikkelen.