Spechten en houtrot

Spechten die op zoek zijn naar insecten of een nestgelegenheid kloppen op bomen. Om te voorkomen dat ze steeds maar hameren op bomen die ongeschikt zijn om een nestholte in te maken, heeft de natuur ze van een speciale aanpassing voorzien. Tussen de snavelbasis en de schedel bevindt zich een membraam dat de weerstand aan de snavelpunt registreert. Als de weerstand te groot is, staakt de specht zijn pogingen. Zo zijn er tijdens een schouw regelmatig bomen te vinden waarop een of meer sporen van dergelijke pogingen te zien zijn, die een indicatie vormen voor een aantasting en afbraak van het achterliggende spint- en kernhout die (nog) niet tot instabiliteit van de stam van de boom leidt.

En regelmatig vormt een vruchtlichaam een luifel boven de toegang tot een nestholte in een door zwammen aangetaste boom.

Favoriete spechtenzwammen

Bij het kiezen van een boom om een nestholte in te maken, hebben spechten vaak een voorkeur voor een combinatie van bepaalde boomsoorten en zwammen, omdat de klus dan eenvoudig valt te klaren. Favoriet zijn Amerikaanse eiken die zijn aangetast door de bruinrot veroorzakende zwavelzwam (Laetiporus sulphureus) of doolhofzwam (Daedalea quercina) of een berk die is aangetast door de eveneens bruinrot veroorzakende berkenzwam (Piptoporus betulinus). Op de tweede plaats staan Amerikaanse eiken die door de eikenvuurzwam (Fomitoporia robustus) aangetast zijn en berken die door de echte tonderzwam (Fomes fomentarius) zijn aangetast. Daarna volgen populieren en wilgen waarvan het zachte kernhout is afgebroken door de echte vuurzwam (Phellinus igniarius), de zwavelzwam of door een andere hoog aan de stam voorkomende houtrot veroorzakende zwam. De rij wordt gesloten door zomereiken die aangetast zijn door de zwavelzwam of de doolhofzwam, beuken die op grote hoogte aangetast zijn door de echte tonderzwam, de platte tonderzwam (Ganoderma lipsiense) of de goudvliesbundelzwam (Pholiota aurivella) en kersen die door de boomgaardvuurzwam (Phellinus tuberculosus) aangetast zijn.

Wat hierbij opvalt, is dat spechten inmiddels een voorkeur voor een uitheemse rode eik hebben ontwikkeld, waarvan het kernhout in een veel hoger tempo wordt afgebroken dan bij de oorspronkelijk inheemse witte eiken het geval is.

Specht beuk proefboring
Specht beuk proefboring (G.J. Keizer)
Specht zomereik proefboring
Specht zomereik proefboringen (G.J. Keizer)
Specht luifel nestholte Amerikaanse eik
Specht luifel nestholte Amerikaanse eik (G.J. Keizer)