Comprendre et maîtriser le coeur rouge du hêtre (Fagus sylvatica)

Bosbouwers zijn het eens omtrent over de algemene impact van roodverkerning bij beuk (Fagus sylvatica). Dit artikel raadpleegt de bestaande literatuur op zoek naar de oorzaken en oplossingen voor het beheer. Roodverkerning vindt zijn oorsprong in de oxidatie van de houtvaten door zuurstof in de lucht, die kan binnendringen in het hout via droge (dode) takken, vorken of dode wortels. De meest doorslaggevende factor is de leeftijd van de boom en in mindere mate de diameter: een beuk van 60cm diameter op borsthoogte heeft 100% kans op een rode kern op 180 jarige leeftijd, in tegenstelling tot 15% als deze diameter bereikt is na reeds 100 jaar. Een beukenbestand van 180 jaar heeft gemiddeld 80% kans op roodverkerning, ongeacht diameter. Factoren, zoals schade aan boom en bodem (ten gevolge van onzorgvuldige exploitatie) en fouten (vorken, dode noesten, ...) kunnen het risico nog extra verhogen. Over de standplaats is minder duidelijkheid. Zo zou een rijkere standplaats een verhoogd risico hebben. Kortom, het advies voor de beheerder luidt: voor witte beuk moet je in ongeveer 100 jaar de gewenste doeldiameter bereikt hebben. Dit wordt bereikt door tot een leeftijd van maximum 35 - 40 jaar (of 14 - 16 m dominante hoogte) het bestand een (natuurlijke) kwalificatiefase te laten doormaken, daarna stevig dunnen om grote, gezonde kruinen te verkrijgen, waarbij gevorkte (vork zeker niet lager dan 8m) en beschadigde exemplaren links worden gelaten, en zo doorgaan tot de doeldiameter is bereikt. Het grondvlak van het eindbestand moet in principe rond 16 à 19 m²/ha (gelijkvormig bos) of 13 à 18 m²/ha (ongelijkvormig bos). Ook moet worden gezorgd dat de hakhoutlaag of nevenetage niet al te veel doorgroeit in de levende kronen van de toekomstbomen om daar dode takken te veroorzaken. Ten slotte moet worden genuanceerd dat afgezien van het afwijkend aspect en problemen bij impregneren van roodverkernd beukenhout, alle andere eigenschappen identiek dezelfde zijn. Laten we dus ook maar onthouden dat we geen glazen bol hebben, waarmee we toekomstige toepassingen en valorisatie kunnen voorspellen...