Voorzie een zaadwinningsperceel

Vaak zijn er bij lokale besturen kleine restperceeltjes die verpacht worden aan een landbouwer of die ergens aanliggen in afwachten van inrichting of bebouwing. Op deze perceeltjes verrijst er een kans. Er kunnen bloemen op gekweekt worden, waarvan het zaad geoogst wordt en dan gebruikt wordt om andere locaties in de gemeenten in te zaaien of te verdelen onder de inwoners. 

Wingene zaadwinningsperceel (VVOG)

In gemeente Wingene (deelgemeente Zwevezele) werd een voormalig aardappelveld van 4000 m² op die manier in gebruik genomen. Er werden 25-tal bloembedden afgebakend (15 m op 4 m, die mogelijks ook in twee kunnen worden opgedeeld) waar bloemen in rijtjes werden aangeplant en gezaaid. Tussen de bloembedden werden grasstroken van 3 m gezaaid om het beheer en de oogst te vergemakkelijken. De bloemen werden specifiek gekozen voor hun nut voor bijen of vlinders. Het perceel is in eigendom van de gemeente, maar de gemeentelijke bijenwerkgroep staat volledig in voor het beheer. Enkele trekkers in de werkgroep zorgden voor plantjes en zaaigoed. De werkgroep zorgt in de lente en de zomer bijna wekelijks voor het onderhoud en voor de oogst. De zaden worden na de geoogst gesorteerd, gewogen en in zakjes per soort of in een mengeling gestopt. Één keer per jaar organiseert de gemeente een oproep aan de inwoners om in te tekenen op het aanbod en zaad te bestellen. Ze kunnen per soort of een mengsel bestellen. Er wordt dan een afhaalmoment georganiseerd waarbij de bestellers ook nog wat info ontvangen. Het zaadwinningsperceel werd verder ingericht met een bloeiende houtkant, fleurige werfkeet en sensibiliserende infoborden. Per bloembed werden bordjes aangebracht met informatie over de bloemsoort inclusief aanplant en beheertips (zie bijlage). Het zaadwinningsperceel kreeg de naam Bieland. Ondertussen passeert er ook een kinderzoektocht langs. Het plan is om de educatieve werking rond Bieland nog verder uit te werken en schoolgroepen een geleid bezoek aan te bieden. In publiekprivate samenwerking komt er mogelijks nog een tweede zaadwinningsperceel in gemeente Wingene.

Werkwijze:

  • Beschikbaarheid nagaan van restperceel in gemeentelijke of publiekprivate eigendom
  • Werkgroep opstarten
  • Selectie bloemplanten
  • Zaaibedden en plantbedden klaarleggen en inzaaien en planten + grasstroken inzaaien
  • Bordjes per plantbed plaatsen en infobord over het zaadwinningsperceel
  • Onderhoud om per plantbed één soort te behouden en oogst te vereenvoudigen
  • Zaden oogsten, drogen en verpakken
  • Zaadverdeling communiceren naar het brede publiek en afhaalmoment organiseren
  • Installeren infoborden of eyecatchers zoals bijenhotel of kunstwerk
  • Educatieve meerwaarde onderzoeken en schoolbezoeken mogelijk maken

Communicatie: communiceer over het zaadwinningsperceel via gemeentelijke kanalen, nodig inwoners uit om ze te ontdekken, organiseer een feestelijke opening, deel regelmatig tips via infobord of gemeentelijke kanalen, communiceer ter plaatse met infoborden en naamplaatjes bij de planten, inspireer inwoners en andere lokale besturen. Gemeente Wingene deed al mee aan de Openbaar Groen Awards van de VVOG en behaalde de tweede plaats. 

Timing: aanplant planten en inzaai gras in het najaar, aanplant vaste planten vroeg voorjaar kan ook nog, communicatie en feestelijke opening wanneer de tuin in bloei staat (late lente/zomer). Zaadverdeling in het voorjaar en najaar (dan kan het zaad meteen ingezaaid worden).

Zaadwinningsperceel Wingene (VVOG)

Geschreven door:

Katrien Geurts
Biodiversiteitsmedewerker