Wanneer de mycelia van twee of meer houtafbrekende zwammen in het hout op elkaar stuiten, scheiden ze afweerstoffen af waarmee ze chemische oorlogvoering bedrijven. Waar een territoriale strijd onbeslist eindigt, worden de grenzen of loopgraven met zwarte demarcatiezones aangegeven.
Er sterk op lijkende zwarte lijnen in kernhout van bomen kunnen echter ook zogenaamde afgrendelingszones zijn, die de boom vormt om te voorkomen dat het mycelium van een zwam zich naar het levende weefsel van de boom verplaatst, zoals dat van de korsthoutskoolzwam (Kretzschmaria deusta) bekend is.
Demarcatiezones
De demarcatiezones tussen twee mycelia zijn op een dwarsdoorsnede van het aangetaste hout zichtbaar als dunne, zwarte, grillig gevormde lijntjes, de zogenaamde demarcatielijnen. Deze demarcatiezones bestaan uit concentraties van fungiciden afscheidende schimmeldraden van verschillende schimmels of van individuen van dezelfde soort, waarvan de mycelia elkaar in het hout ontmoeten en afbakenen. Ze geven de plaats aan waar de domeinen (loopgraven) van verschillende soorten schimmels of meerdere schimmels van dezelfde soort aan elkaar grenzen.
Daarnaast kan een zwam ook gebruik maken van door het mycelium gevormde zones om het 'klimaat' in een bepaald deel van het hout (pockets) te beheersen. Voorbeelden hiervan zijn de korsthoutskoolzwam (Kretzschmaria deusta) en de zwavelzwam (Laetiporus sulphureus). Op deze wijze kan de zuur- en/of de vochtigheidsgraad (door guttatie) zodanig worden beïnvloed, dat de houtafbraak effectiever plaats kan vinden.
Afgrendelingszones
Ook bomen kunnen diverse middelen en maatregelen als afweerstrategie inzetten om de kolonisatie door schimmels en verdergaande aantasting door zwammen te voorkomen. Zo kunnen ze secundaire metabolieten zoals fenolen aanwenden om reactiezones te versterken en andere verdedigingsmiddelen gericht verplaatsen. Daarnaast kunnen ze als passieve verdedigingsstrategie het vochtgehalte van het hout en de zuurstoftoevoer (ademhaling) reguleren, waardoor de hyfen uitdrogen of ‘stikken’ door vocht- of zuurstofgebrek. En als overlevingsstrategie op langere termijn recyclen sommige bomen het kernhout met behulp van houtrot veroorzakende paddenstoelen of zwammen.
