Groeiplaatsconstructies - algemeen

In dichtbevolkte stedelijke gebieden worden bomen vaak geconfronteerd met uitdagingen boven en onder de grond, wat hun groeikansen kan beperken. In dit artikel bespreken we enkele technische mogelijkheden die een oplossing kunnen bieden voor de ondergrondse uitdagingen.

Verharding, een klein ondergronds volume en verdichting vormen de meest voorkomende problemen die boomwortels het hoofd moeten bieden. Deze drie factoren zijn op zich een uitdaging, maar ze zorgen er ook voor dat de waterhuishouding in een stadsbodem vaak een overkoepelende uitdaging vormt. De opdracht bestaat er dus in de bodemstructuur te beschermen en het contact met de lucht te bewaren. Op die manier creëeren we een stadsbodem die voldoende water en lucht bevat om de bomen vitaal te laten groeien. Maar het ondergronds ruimtebeslag zorgt vaak voor bijkomende beperkingen. Op die plaatsen kunnen ondergrondse groeiplaatsconstructies gebruikt worden om de druk op de vitaliteit van de bomen te verlichten.

Wanneer zware voertuigen over de bodem rijden, zal dit bodemverdichting veroorzaken. De mate van bodemverdichting neemt af met de diepte.
Wanneer zware voertuigen over de bodem rijden, zal dit bodemverdichting veroorzaken. De mate van bodemverdichting neemt af met de diepte. (Vito Leyssens)

Conclusie

We hebben bomen nodig voor een leefbare omgeving. Het liefst laten we bomen opgroeien in een natuurlijke omgeving, of een omgeving die daar zo dicht mogelijk bij aanleunt. Maar in verstedelijkte gebieden is dat helaas niet altijd mogelijk. In dergelijke omgevingen zijn er verschillende boven- en ondergrondse uitdagingen. Verdichting en een beperkte ruimte vormen de grootste ondergrondse uitdagingen.

Ten eerste kunnen we creatief omgaan met de ondergrondse groeiruimte. Breng ruimtes ondergronds met elkaar in verbinding, bomen delen graag hun wortelruimte met elkaar. Gebruik wortelgeleiding en -wering om gevoelige ondergrondse infrastuctuur te beschermen.

Betreding van de boomspiegel door voetgangers kan vermeden worden met vaste beplanting. Indien de betredingsdruk te hoog is, kan men kiezen voor boomroosters of steengruis. Wortelopdruk en verdichting door rijverkeer kan men voorkomen via sandwichconstructies. Wanneer het onder- en bovengronds ruimtebeslag te zwaar doorweegt, kan men opteren voor boomkratten of -bunkers om voor de bomen een oplossing op maat te bieden.  Het juiste gebruik van deze technieken kan de overlevingskans van bomen vergroten en bijdragen aan een gezondere en groenere stedelijke leefomgeving.

Logo VVOG (VVOG (Vereniging voor openbaar groen))
Vlaanderen is Omgeving (Departement Omgeving)

Geschreven door:

Vito Leyssens
Stafmedewerker VVOG