Bouwen aan groenexpertise

BWK: Bebouwing (ua, ud, un, ur)

BWK-codes: ua ud un ur

Er bestaan binnen de Biologische Waarderingskaart meerdere karteringseenheden om de (gedeeltelijk) bebouwde terreinen in kaart te brengen. Algemeen gesteld staat ua voor ‘minder dichte bebouwing’. Hiermee worden huizen met tuinen bedoeld. Dit kan zowel een open bebouwing betreffen, zoals die in villawijken wordt aangetroffen, als een langs de straatzijde aaneengesloten bebouwing maar met grote tuinen daarachter. Ook dorpskernen zijn meestal als ua gekarteerd. Dichtbebouwd gebied, zoals dat ondermeer aanwezig is in stadskernen, is weergegeven als ‘dichte bebouwing’ (ud). In principe omvat deze eenheid aaneengesloten bebouwing zonder of met overwegend kleine tuinen, die zelden of nooit vanop de straatzijde te zien zijn. ‘Bebouwing in agrarische omgeving’ (ur) is gebruikt om verspreide woonhuizen in landelijke gebieden aan te duiden. Ook (vrijstaande) hoeves, zonder dat hieraan per definitie nog landbouwgebruik gekoppeld is, worden met deze eenheid benoemd.

Uitgebreid:

Zowel op ruimtelijk als inhoudelijk vlak is de grens tussen enerzijds ua en ud en anderzijds ua en ur niet altijd gemakkelijk te trekken. Hierdoor is er in de praktijk een overlap in betekenis en is in vele gevallen voor een complex van deze eenheden gekozen (ua+ud of ua+ur). ‘Bebouwing in een (half)natuurlijke omgeving’ (un) duidt op een verspreide bebouwing met daartussen nog (half)natuurlijke begroeiing. Deze begroeiing kan variëren van relicten (half)natuurlijke vegetaties (vaak bos) tot aanplanten. Ook bebouwing in (voormalige) parken is als un in kaart gebracht. Wanneer deze (half)natuurlijke relicten groot genoeg zijn, zijn ze als afzonderlijke vlakken aangeduid. Indien ze toch in complex met de bebouwing zijn weergegeven, krijgt dit complex een aangepaste waardering. Ook oude bomenrijen of hagen bij ur of minder natuurlijke begroeiingen bij ua kunnen natuurwaarden inhouden. Hoe er is omgesprongen met de kartering en waardering van natuurwaarden in urbane gebieden wordt beschreven onder § 3.2 van deel I.

Variatie:

De toevoeging van ° of * is een uitzondering. In complexen duidt ° vaak op een klein oppervlakteaandeel van de bebouwing. De benaming ua° kan ook duiden op verkavelingen of andere (bouw)gronden die op korte termijn bebouwd zullen worden. Deze terreinen kunnen eveneens als ku° of ua (met in dataveld info: ‘verkaveling’) gekarteerd zijn. De eenheid ur° staat voor gebouwen of infrastructuur die een zeer kleine oppervlakte innemen t.o.v. het complex waarin ze gelegen zijn, en die weinig (negatieve) impact hebben op hun omgeving. Meestal gaat het over kleine stallen of al dan niet verharde constructies die dienst doen als opslagplaats voor mest of veevoeder. Zulke constructies in bv. weilanden zijn overigens vaak niet gekarteerd. Enkele keren is ur* gebruikt om opmerkelijke abdijen, historische hoeves of historische urbane sites aan te duiden. Grote industriële landbouwbedrijven (met diverse loodsen en silo’s) zijn plaatselijk als ur+ui aangeduid. Als ud, ua en ur gekarteerde zones kunnen ook gebouwen met een recreatieve bestemming, bedrijven, … bevatten, zonder dat deze met de desbetreffende karteringseenheden vermeld zijn.

Verspreiding:

Zowel het Vlaamse als het Brussels Gewest zijn zeer dicht bebouwd. De totale oppervlakte van de karteringseenheden duidend op bebouwing neemt bijna een vijfde van de totale oppervlakte in. Hiervan maakt de minder dichte bebouwing (ua) het leeuwendeel uit. Bebouwing in een (half)natuurlijke omgeving (un) heeft een grotere verspreiding in de Kempen en in de groene gordel ten zuidoosten van Brussel. In deze regio’s ligt het aandeel ’bebouwing in agrarische omgeving’ (ur) dan weer lager.

Verspreidingskaart Bebouwing
Waardering:
Biologisch minder waardevol
Oppervlakte (in ha):
270.000 à 280.000 ha
Zeldzaamheid:
zeer algemeen
Habitatrichtlijn:
geen Bijlage I-habitattype
Natuurdecreet:
zorgplicht op locaties met spontane begroeiing of met belang voor de fauna
Mestdecreet:
algemeen mestverbod op gronden andere dan cultuurgronden
Bosdecreet:
niet onderhevig aan het bosdecreet, tenzij bos of struweel aanwezig is.
In samenwerking met:
Referenties
  • Vriens L., Bosch H., De Knijf G., De Saeger S., Guelinckx R., Oosterlynck P., Van Hove M. & Paelinckx D. (2011). De Biologische Waarderingskaart. Biotopen en hun verspreiding in Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Inbo.