Bouwen aan groenexpertise

Haas

Lepus europaeus

De Haas is de enige inheemse haasachtige. Het Konijn is in de Middeleeuwen ingevoerd. Van het Konijn is de haas te onderscheiden door zijn groter formaat (kop-romplengte van 50 tot 65 cm en gewicht van 2,5 tot 6 kg!), het hoger op de lange poten staan, zijn lange oren met zwarte tippen en de zwarte bovenkant van de staart die zichtbaar is bij het lopen. Konijnen houden hun staart omhoog waardoor de witte pluizige onderkant zichtbaar is.
Hazen maken geen hol, wel een kuiltje dat een leger wordt genoemd. Ze proberen predatie te vermijden door hun schutkleur.

Al eens een boksmatch tussen hazen gezien. Op de website van Onze natuur kan je toeschouwer zijn. (opent nieuw venster)

Beheer:

In het moderne landbouwlandschap hebben hazen het moeilijk. Ze prefereren kleinschalige landschappen met kleinere percelen extensief begraasd weiland, botanisch interessante graslanden, onkruidrijke winterstoppels en brede bloemrijke akkerstroken. Rust is daarbij belangrijk, de jonge haasjes overleven het best in grasland dat niet te dikwijls wordt gemaaid (graslandfases 3 en 4) en niet wordt begraasd. Winterbeschutting vinden hazen in kleine bosjes, houtkanten en groenbemesters.

Maaibeheer kan ook wat winst opleveren, maai van binnen naar buiten of van de ene kant naar de andere. Nooit van buiten naar binnen. Als grotere oppervlaktes ineens worden gemaaid, kunnen de jonge haasjes geen beschutting meer vinden, tenzij er randstroken zijn (sinusbeheer) of naburige gewassen.
Op het einde van de winter, als de vegetatie op zijn laagste staat, is de beschutting ook het minst. Jacht kan in deze periode meer dan de helft van de hazen uitdunnen. Hazen zoeken in deze periode winterstoppels met onkruiden als graasgebied.

Herkomst:
Europa
Ecologie:

Hazen kunnen al met de voortplanting beginnen in februari. In goede omstandigheden kunnen ze drie tot vier worpen voortbrengen van 3 of meer jongen. De voortplanting duurt tot september. De jongen worden samen ter wereld gebracht, maar de dagen erop verplaatst naar een individueel leger. De jongen worden gezoogd vlak na zonsondergang, en dit gedurende een paar minuten. Het blijft bij één bezoek per dag om predatoren niet naar het jong te lokken. De zoogperiode duurt ongeveer een maand.

Naast habitatkwaliteit is het weer de voornaamste factor bij de overleving van hazen. Warm en droog, is wat deze van oorsprong steppesoort het liefste heeft. De jongen sterven snel als het nat en koud is.
Het favoriete habitat is een afwisselend landschap met langere en kortere vegetatie, bestaande uit grassen en kruiden. Ook in de winter is beschutting nodig in de vorm van winterstoppels (zomergranen) met onkruiden of groenbemesters. Soms trekken hazen de bosranden en bossen in voor beschuttting.

Wat hogere vegetatie om een leger in te maken is noodzakelijk om predatoren te ontlopen. Een belangrijke predator van hazenjongen is de Vos. Echter bij voldoende schuilmogelijkheid en habitatkwaliteit zullen predatoren de 12 jongen gemiddeld per hazenpaar niet kunnen vinden. Een andere factor is maaibeheer, graslanden worden tegenwoordig meerdere malen per groeiseizoen gemaaid, waardoor jongen hazen en soms volwassen dieren worden uitgemaaid. 

's Nachts trekken Hazen dan naar de voedselgebieden, die liggen liefst niet te ver weg. Kruidenrijk grasland met hoogstens extensieve begrazing

 

Rode lijst:
Niet bedreigd
Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Vogelrichtlijn:
Nee
Jachtwild:
Nee
Invasieve exoot:
Nee
Soortenbesluit:
Categorie 4 (Artikel 3,2)