Bouwen aan groenexpertise

Vloedbos

Wilgen en ruigte langs de rivier

Definitie:

Wilgenvloedbossen zijn rivierbegeleidende bosplantengemeenschappen die groeien onder invloed van de sterke dynamiek van het voedselrijke rivierwater dat deze plaatsen overstroomt (één of twee maal per jaar tot één of twee maal per dag). Men noemt ze ook wel zachthoutooibossen. De kracht van het stromende water kan zodanig zijn dat zich geen echt bos maar enkel nog struweel kan ontwikkelen.

De meeste kensoorten behoren tot het geslacht wilg : Schietwilg (Salix alba) als belangrijkste boom en bijvoorbeeld Katwilg (Salix viminalis) als struik. De inheemse Zwarte populier (Populus nigra) is in Vlaanderen zeldzaam, omdat hij het meer moet hebben van oevers met grof zand of grind en niet zozeer van slijk, waar de Schietwilg gewoonlijk domineert. De ondergroei bestaat meestal uit een weelderig groeiende voedselrijke ruigte. Typische boskruiden ontbreken. De recent ingeburgerde Reuzenbalsemien is nog het meest typische kruid.

Uitgebreid:

De bomen en struiken hebben in de regel vele en fijne zaden, waarmee ze nieuw afgezette stukken oever innemen. Daarnaast kunnen ze zich ook met succes vegetatief verspreiden door middel van afgebroken takken die vlot wortel schieten. Deze vegetaties kunnen ook tot ontwikkeling kunnen komen op voedselrijke, kale, vochtige bodems buiten het bereik van rivieren (bijvoorbeeld na graafwerken), maar daar worden ze in de successie al snel opgevolgd door bosgemeenschappen van drogere, voedselrijke bodems. Bosbouw werd op deze standplaatsen in het verleden voornamelijk bedreven onder de vorm van grienden, nu vooral met aanplantingen van cultuurpopulier. De voorbije decennia en eeuwen heeft men het areaal van deze klasse stelselmatig ingekrompen door dijken en inpolderingswerken. Voor deze vegetaties liggen er nu echter grote kansen dankzij natuurontwikkeling in overstromingsgebieden, die kunnen aangelegd worden om elders overstromingen af te wenden.