Trichinellose

Ziekteverwekker

Momenteel zijn er binnen de ‘Trichinella-familie’ acht soorten en drie genotypen gekend. In Europa komen de volgende vier soorten voor: 

• T. spiralis
• T. pseudospiralis
• T. britovi
• T. nativa (voornamelijk in het poolgebied).

De vier soorten hebben een verschillende vatbaarheid bij gastheersoorten. Zo circuleert T. spiralis vooral in een gedomesticeerde cyclus met gedomesticeerde dieren als gastheer. T. britovi circuleert voornamelijk in een wildcyclus met in het wild levende dieren als gastheer en T. pseudospiralis komt vooral, doch niet uitsluitend, voor bij vogels.

Hoe gebeurt besmetting bij mens en dier

Een dier wordt besmet door het eten van rauw of onvoldoende verhit vlees dat larven van Trichinella bevat. Omdat varkens alleseters zijn, kunnen zij gemakkelijk een besmet (knaag)dier binnen krijgen dat mogelijk besmet is met Trichinella-larven. De mens kan worden besmet door consumptie van besmet vlees (varkensvlees, paardenvlees, everzwijnvlees) dat onvoldoende werd verhit.

Voorkomen in België

In België dateert de laatste humane uitbraak van Trichinellose door het eten van besmet varkensvlees van 1893. In 1979 dook de infectie op bij een gezin in Zoersel (provincie Antwerpen) door het eten van een besmet everzwijn. Trichinella-larven werden gedetecteerd bij individuele everzwijnen die werden gescreend voor menselijke consumptie in 2004, 2007 en in 2012. Trichinella-larven werd aangetroffen in de Waalse vossenpopulatie in 2011 en 2012. Er werd eveneens Trichinella gedetecteerd in de Vlaamse vossenpopulatie in 2012.

Bewaking van Trichinella in het wild door ANB

Ontdek hier(opent nieuw venster) meer informatie omtrent de bewaking van Trichinella bij de wilde fauna in het Vlaamse Gewest. De resultaten van de bewaking in 2010-2012 vind je hier(opent nieuw venster) terug.

Gevolgen

In de Europese Unie moeten alle varkens, paarden en everzwijnen die op de consumptiemarkt komen onderzocht worden op de aanwezigheid van Trichinella. Zo worden er in België jaarlijks ongeveer elf miljoen varkens, 8.000 paarden en 10.000 everzwijnen onderzocht op de aanwezigheid van Trichinella. Omdat de meeste slachtvarkens tegenwoordig industrieel gehouden worden (in gesloten stallen, zonder buitenbeloop en gevoederd met commercieel voeder) hebben zij zeer weinig kans om besmet te worden met de parasiet. In 2010 verkreeg België de toestemming van de Europese Commissie om slachtvarkens niet meer te moeten testen op de aanwezigheid van Trichinella. Desalniettemin moeten paarden, everzwijnen, evenals zeugen, beren, biologische varkens en varkens met buitenbeloop wel nog steeds worden getest op Trichinella vooraleer hun vlees op de Europese markt wordt gebracht. Daarnaast stelde de Europese Commissie dat er, naast de 10.000 everzwijnen die jaarlijks op de markt komen, een bijkomend onderzoek van de wildpopulatie in België moet gebeuren. Zo moet er jaarlijks een Trichinella-screening uitgevoerd worden van de vossenpopulatie omdat de vos vatbaar is voor de vier in Europa voorkomende Trichinella-species en omdat de vos aan de top staat van de voedselpiramide. De screening moet eveneens een beperkt aantal dieren van andere vatbare, in het wild levende, soorten omvatten.

Preventieve maatregelen

Gezien Trichinella reeds werd aangetroffen in everzwijnvlees in België, is het aangeraden vlees van everzwijnen te laten keuren vóór consumptie. In elk geval is het raadzaam het vlees voldoende te verhitten vóór consumptie. Meer informatie over Trichinellose kan je hier raadplegen.(opent nieuw venster)