Waar versnipperen of chippen we het hout?
Zware versnipperaar (Inverde, Bert Geeraerts)
- het hout verzamelen en uitrijden naar een centrale stapelplaats buiten het bestand en daar verchippen;
- het geoogste hout blijft in het bestand en wordt daar verchipt;
- het combineren van oogsten en chippen in het bestand en in één werkgang (bv. oogsttrein);
- het transport over korte afstand van geoogst hout (eventueel in bundels, samengedrukt) naar een biomassawerf en daar chippen.
Hoe de juiste verwerkingsketen kiezen?
Het hout verzamelen buiten het bestand en centraal versnipperen. Bij deze ketenvariant kunnen grotere versnipperaars (chippers) van pas komen, die hebben dan wel voldoende hout op één locatie nodig om rendabel te zijn. Deze grote chippers hebben een chipcapaciteit van tussen de 12 tot 25 ton/uur. Affenzeller & Stampfer (2007) geven echter aan, dat bij het chippen van tak- en tophout na de houtoogst, grote mobiele chippers (ingezet op een verzamelplaats nabij het oogstproject) niet altijd de ingeschatte productiviteit halen. Ze halen deze wel bij het chippen van rondhout. Er dient daarom rekening te worden gehouden met het feit, dat het chippen van biomassa met een grote mobiele chipper op de oogstlocatie tot 50% duurder kan zijn dan het chippen van rondhout met zulke machines, omdat de houttoevoer minder constant is en de partijen een kleinere dichtheid hebben.Algemeen is het wel interessanter om eerst de biomassa uit te rijden naar een centrale plaats. Zo kan er op een efficiëntere manier verchipt worden. Bij in het bestand chippen gaat er immers tijd verloren door het afwisselen van rijden en verchippen. Bij korte afstanden in het bos, en vooral bij kleinere hoeveelheden hout, is het verchippen in het bestand zelf met een shuttle (forwarder met chipper en kiepbunker) echter efficiënter (Lechner et al. 2007). Bij grotere uitrijafstanden en grotere hoeveelheden hout (ook: hout van grotere diameter) is het chippen op een centrale locatie interessanter. Hier moet dan wel voldoende ruimte zijn om de containers bij de chipper te kunnen plaatsen en te wisselen. Om een vlot verloop van dit proces te garanderen dient in de eerste plaats de logistieke aanvoer van lege containers en het verwijderen van de volle containers geoptimaliseerd te worden. Het niet tijdig aanleveren van nieuwe containers kan het proces onderbreken, onafhankelijk van de productiviteit van de gebruikte machines. Een factor die een sterke invloed heeft op de productiekost is de wachttijd van de chipper. Het optimaliseren van de logistieke aan- en afvoer van de containers is dus in elk geval onontbeerlijk.
Voor welke chipper of transportmiddel er ook gekozen wordt, het is belangrijk dat er een constante aan- en afvoer is en de logistiek onderdelen goed op mekaar zijn afgestemd, zodat de chipper niet nodeloos moet blijven wachten en zijn maximale verchipcapaciteit kan benutten. Een uitgebreid rapport over het oogsten van houtige biomassa vind je hier.