Bouwen aan groenexpertise
Bezemkruiskruid Bezemkruiskruid

Bezemkruiskruid

Senecio inaequidens

Bezemskruiskruid is een invasieve exoot. De kale bladeren zijn zeer variabel van vorm maar over het algemeen langwerpig, lancetvormig, met korte bladtanden en met soms zittende, maar meestal stengelomvattende bladvoet. Sommige bladeren zijn langer toegespitst, grover getand tot gelobd en in omtrek bijna driehoekig. De vele gele bloemen in de plant aan de vele vertakkingen zijn tot 2,5 cm in doorsnede, hebben 10‐13 lintbloemen, 30‐40 buisbloemen en tot 20 omwindselblaadjes. De omwindselblaadjes zijn zeer ongelijk van lengte en hebben een donkere punt. Ze worden 10‐100 cm hoog. Bloeit vrijwel het gehele jaar, afhankelijk van de weersomstandigheden, maar hoofdzakelijk in de zomer tot de vroege herfst. Deze overzichtelijke herkenningsfiche geeft ook de verschillen met enkele er op gelijkende inheemse soorten.

Hoogte plant

Minimaal:
20cm
Maximaal
110cm

Licht

Min:
licht
Max:
volle zon

Voedsel

Min:
matig voedselrijk
Max:
matig voedselrijk

Bloeiperiode

Vanaf:
juni
Tot:
december

Vocht

Min:
vochtig
Max:
vochtig

Bloemkleur

geel

Bestuiving

insektenbestuiving
Areaal:

Bezemkruiskruid is oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Afrika en bereikte België via de import van wol. De eerste vondsten in België dateren al van 1920 (MOSSERAY 1936) en zijn afkomstig van de omgeving van Verviers (vallei van de Vesder), toen een centrum van de wolnijverheid. Dat was waarschijnlijk een van de primaire plaatsen van waaruit bezemkruiskruid West-Europa heeft veroverd.

Verspreiding in Vlaanderen:

Bezemkruiskruid is algemeen in Vlaanderen en een van de sterkst uitbreidende soorten. De oudste kernen van haar areaal in Vlaanderen zijn de Grensmaas, de Gentse kanaalzone, het Antwerpse havengebied en de Brusselse agglomeratie. De Maasvallei heeft bezemkruiskruid via haar areaal langs de Vesder bereikt. De andere kernen zijn ontstaan uit enkele individuen die eerst een vrij onopvallend bestaan leden tot ze een zekere populatiegrootte bereikten. Daarna heeft de populatie zich explosief uitgebreid. Met name de Gentse situatie is vrij goed gedocumenteerd (ROBBRECHT 1977, ROBBRECHT & JONGEPIER 1986). Tegenwoordig komt bezemkruiskruid vrijwel overal in Vlaanderen voor alhoewel er wel grote regionale verschillen in abundantie zijn. Met name in zeer landelijke gebieden is bezemkruiskruid nog vrij zeldzaam. De hiaten in de kaart zijn echter voor een deel te wijten aan waarnemingseffecten (bv. wanneer alleen oudere gegevens beschikbaar zijn).

Actuele verspreiding: http://waarnemingen.be/species/7448/maps(opent nieuw venster)

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Levensvorm:
kruidachtige chamaefyt
Geslachtsverdeling:
polygaam
Vruchttype:
eenzadige dopvrucht of noot
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
regenwater
wind
Indigeniteit:
neofyt
Herkomst:
Zuid-Afrika
Grime-competitiewaarde:
0.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
0.00
Ellenberg vocht:
indicator van droge standplaatsen
Ellenberg pH:
zwakke zuurindicator tot zwakke base-indicator
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
afreatofyt

Bezemkruiskruid is een soort van pioniersmilieus op vochtige tot droge, matig voedselrijke bodems. Ze staat in een grote verscheidenheid aan biotopen. Ze geeft de voorkeur aan verstedelijkte en verstoorde plaatsen zoals spoorwegterreinen, opgespoten gebieden, oude muren, omgewoelde wegbermen, braakliggende percelen en mijnterreinen. Daarnaast komt ze eveneens voor in meer natuurlijke, maar tevens dynamische milieus zoals helmduinen, pioniersduintjes in de zeereep, grindbanken langs de Grensmaas en zelfs een aantal heideterreinen. De plant heeft volle zon nodig en mijdt zinkhoudende bodems. De grond mag zandgrond zijn, maar dan niet voedselarm. Dankzij stikstofdepositie zijn duinen steeds meer geschikt als groeiplaats.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Rode lijst:
criteria niet van toepassing
Zeldzaamheid KFK-klasse:
730-1128 kwartierhokken
Invasieve exoot:
Ja
Problematiek:

Bezemkruiskruid kende een explosieve groei de laatste decennia en komt ook veelvuldig voor in de duinen.
Het neemt hier dan deels de plaats in van andere kruiskruiden zoals Jacobskruiskruid. Problematisch is dat de insecten gespecialiseerd op onze inheemse soorten de weg nog niet gevonden hebben naar Bezemkruiskruid.

Introductie:

Introductie in België via de import van wol. De eerste vondsten in België dateren al van 1920 en zijn
afkomstig van de omgeving van Verviers, toen een centrum van de wolnijverheid.

In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Wouter Van landuyt
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.

Cursussen bij Inverde

Boeken