Bouwen aan groenexpertise

Bolderik

Agrostemma githago

is een indicator van een goede toestand voor

Natuurstreefbeeld: Soortenrijke akkers (b*)

Hoogte plant

Minimaal:
20cm
Maximaal
100cm

Licht

Min:
lichte schaduw
Max:
licht

Voedsel

Min:
matig voedselrijk
Max:
matig voedselrijk

Bloeiperiode

Vanaf:
juni
Tot:
juli

Vocht

Min:
vochtig
Max:
vochtig

Bloemkleur

paars, violet, purper, lila

Bestuiving

bijen, hommels e.a.
dag- en nachtvlinders
Areaal:

Er wordt aangenomen dat het oorsprongsgebied van bolderik in het oostelijke Middellandse-Zeegebied lag. De soort is vermoedelijk als cultuurvolger ontstaan uit de oost-mediterrane soort Agrostemma gracile Boiss. (VAN DER HAM 1985). Door de mens werd ze over grote delen van de wereld verspreid. In Europa ontbreekt ze alleen - of is ze althans zeer zeldzaam - in het noordwesten en noorden (van Ierland tot Noord-Rusland) en in het zuidoosten. Buiten Europa is bolderik onder meer ingeburgerd in Noord- en Zuid-Amerika, Midden- en Zuid- Afrika, Centraal-Azië en Nieuw-Zeeland. Tot voor enkele decennia kwam bolderik in Wallonië vrij algemeen verspreid voor (met uitzondering van de Ardennen), maar inmiddels is de plant er nagenoeg geheel verdwenen (geen waarnemingen na 1979; SAINTENOY-SIMON 1999).

Verspreiding in Vlaanderen:

In de negentiende eeuw werd bolderik voor Vlaanderen beschreven als een gewone, wijdverspreide soort van graanakkers. De herkomst van het oude herbariummateriaal (voor 1939) illustreert vooral de meer intensieve botanische activi- teit rond de grote steden Brussel, Antwerpen en Gent. Veel van de over heel Vlaanderen verspreide waarnemingen tijdens de eerste atlasperiode (1939-1971) zijn afkomstig van graanakkers, maar tegen het einde van die periode was bolderik al op talrijke plaatsen als akkeronkruid verdwenen. Die trend zette zich nadien verder door. Bolderik werd na 1971 in toenemende mate alleen nog gesignaleerd als een efemere plant van wegbermen, stortterreinen en dergelijke. Aan het begin van de eenentwintigste eeuw is de soort veel zeldzamer dan de terugval van 86 naar 28 bekende uurhokken in de twee atlasperioden voor en na 1971 suggereert. Momenteel is bolderik in Vlaanderen zeer zeldzaam. Het lijkt er bovendien op dat een statuswijziging zich opdringt: de archeofyt is een occasionele adventiefplant geworden.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Kiemperiode:
vanaf Direct
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
overwinterend groen
Worteldiepte:
100cm
Levensvorm:
therofyt
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Jarigheid:
eenjarig
Vruchttype:
doosvrucht
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
wind
dieren (uitwendig)
met zaaigoed
Indigeniteit:
archeofyt
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Grime-competitiewaarde:
0.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
0.00
Ellenberg licht:
half-lichtplanten
Ellenberg vocht:
indifferent
Ellenberg pH:
indifferent
Ellenberg voedselrijkdom:
indifferent
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
afreatofyt

Bolderik is een akkeronkruid van graanakkers op kalkrijke, vochtige en matig voedselrijke bodems. In andere milieus duikt de soort hier en daar kortstondig op, bv. in omgewoelde wegbermen of op spoorweg- en stortterreinen.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Sieber codes:
AK1
AK2
# planten per m²:
20
Aanplanten:
best via zaaien
Rode lijst:
met uitsterven bedreigd
Zeldzaamheid KFK-klasse:
18-59 kwartierhokken
Invasieve exoot:
Nee
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Ivan Hoste
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw

Cursussen bij Inverde

Boeken