Bouwen aan groenexpertise

Koekruid

Vaccaria hispanica

is een indicator van een goede toestand voor

Natuurstreefbeeld: Soortenrijke akkers (b*)

Hoogte plant

Minimaal:
30cm
Maximaal
60cm

Licht

Min:
half schaduw
Max:
licht

Voedsel

Min:
matig voedselrijk
Max:
matig voedselrijk

Bloeiperiode

Vanaf:
juni
Tot:
juli

Vocht

Min:
vochtig
Max:
vochtig

Bloemkleur

paars, violet, purper, lila

Bestuiving

dag- en nachtvlinders
Areaal:

Het hoofdverspreidingsgebied van koekruid ligt in Europa, Zuidwest- Azië (tot het noorden van het Indische Subcontinent) en een deel van Noordwest-Azië. In Midden-Europa is het een archeofyt, in West-Europa een neofyt. De soort ontsnapt uit cultuur (want ze wordt sinds de zestiende eeuw als sierplant gekweekt), komt mee als onkruid in graangewassen of wordt aangevoerd met wol of vogelzaad. Het oorspronkelijke areaal van de soort lag vermoedelijk in Zuidoost-Europa en Zuidwest-Azië. Ze is verwilderd en komt voor als onkruid in Noord- en Zuid-Amerika, Nieuw-Zeeland en Australië, Zuid-Afrika en Oost-Azië. België ligt zowat op de noordgrens van het hoofdareaal. Koekruid kwam vorige eeuw voor in Midden-België (Leemstreek), in Lotharingen en verder voornamelijk in de omgeving van Antwerpen. In Belgisch Lotharingen zou koekruid een archeofyt zijn, terwijl het in de rest van België eerder een neofyt zou zijn (LAWALRÉE 1954). De huidige verspreiding in Vlaanderen toont geen duidelijke voorkeur voor een bepaalde streek.

Verspreiding in Vlaanderen:

In Vlaanderen is koekruid een uiterst zeldzame soort, die tijdens de tweede karteerperiode op dramatische wijze is achteruitgegaan. De soort staat op de Rode Lijst in de categorie ‘met verdwijnen bedreigd’. Ook in onze buurlanden is overal een zeer sterke achteruitgang vastgesteld. Dat is waarschijnlijk in hoofdzaak een gevolg van een efficiëntere onkruidbestrijding en het zuiveren van het zaaizaad.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Kiemperiode:
vanaf Voorjaar
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
zomergroen
Worteldiepte:
50cm
Levensvorm:
therofyt
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Vruchttype:
doosvrucht
Vruchtkleur:
onopvallend
Indigeniteit:
inheems
Herkomst:
oorspronkelijke herkomst onbekend
Grime-competitiewaarde:
0.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
0.00
Ellenberg licht:
half-lichtplanten
Ellenberg vocht:
indicator van zeer droge tot droge standplaatsen
Ellenberg pH:
base- en kalkindicator, steeds op kalkrijke bodem
Ellenberg voedselrijkdom:
stikstofarme bodems
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
afreatofyt

Koekruid is een soort van pioniersvegetaties op vochtige, matig voedselrijke en kalkrijke bodems. Het is een typische soort van bouwland, die vroeger in Vlaanderen vooral voorkwam als onkruid in graanakkers op kalkhoudende gronden. Daarnaast stond ze ook in akkers met wikke of luzerne. Tegenwoordig is de soort volledig uit dat milieu verdwenen en is ze beperkt tot ruderale groeiplaatsen, onder andere braakliggende gronden, stortplaatsen, loskades langs kanalen, spoorwegterreinen en wegranden. Daar houdt ze meestal slechts kortstondig stand.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Rode lijst:
met uitsterven bedreigd
Zeldzaamheid KFK-klasse:
1-17 kwartierhokken
Invasieve exoot:
Nee
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Annr Ronse

Cursussen bij Inverde

Boeken