Kransnaaldaar

Met amper 12 aangekruiste uurhokken in de Atlas (VAN ROMPAEY & DELVOSALLE 1972) was kransnaaldaar tot voor een drietal decennia in Vlaanderen een uiterst zeldzame (en ondergeregistreerde?) soort. Sindsdien kende ze een indrukwekkende opgang, die vrijwel niet verklaarbaar zou zijn zonder de sterke uitbreiding van de maïsteelt, waardoor een geschikt milieu ontstond voor het opbouwen van grote populaties. Tijdens gerichte prospectie, vooral in maïsakkers, werd kransnaaldaar (var. verticillata) in 1999-2000 tussen Brugge en Gent aangetroffen in 83 % van de kilometerhokken. Het gebied is duidelijk herkenbaar op de verspreidingskaart. Elders in Vlaanderen zijn de verspreiding en abundantie onvoldoende bekend. Veel van de huidige groeiplaatsen buiten maïsakkers zijn terug te voeren tot activiteiten die verband houden met de teelt van maïs, zoals het transport van gehakselde maïs. In akkerranden wijst de aanwezigheid van kransnaaldaar vaak op voormalige maïsteelt. De verspreiding van de variëteit ambigua (syn.: S. verticilliformis), die verward kan worden met groene naaldaar, is onvoldoende bekend. Qua ecologie verschilt deze variëteit nauwelijks van var. verticillata. De beide taxa vormen geregeld gemengde populaties in de rand van maïsakkers. Daarnaast is var. ambigua ook te vinden in omgewoelde bermen, hakvruchtakkers, tuinen en diverse min of meer ruderale milieus. Het taxon werd in Vlaanderen voor het eerst gesignaleerd in 1990 en 1991. Nazicht van oudere collecties van kransnaaldaar (BR) leverde geen vroegere gegevens op. Inmiddels is gebleken dat var. ambigua op talrijke plaatsen verspreid over heel Vlaanderen en dikwijls met grote populaties aanwezig is. In 1999- 2000 bleek de soort aanwezig te zijn in 17 % van 320 gericht onderzochte kilometerhokken in de regio tussen Brugge en Gent. (HOSTE & VERLOOVE 2001)