Atalanta
Vanessa atalanta
Beheer:
Als mobiele dagvlinder is de Atalanta in staat om grote afstanden af te leggen en om geschikte eiafzetplaatsen en drinkplekken te vinden in het landschap. Belangrijk is dat brandnetelplekjes aan bosranden behouden blijven en dat er een voldoende groot nectaraanbod is. In het najaar kan het laten liggen van fruit in boomgaarden of in tuinen ook voor energie zorgen tijdens de terugtocht naar het zuiden.
Beschrijving
Areaal:
De Atalanta was in de jaren negentig een zeer algemene trekvlinder en is nog steeds zeer algemeen (622 atlashokken –5338 kilometerhokken). De verspreiding van de Atalanta is in de loop van de vorige eeuw geleidelijk toegenomen en is sinds de jaren tachtig stabiel.
Weetje:
Atalanta's overwinteren in Zuid-Europa en trekken in het voorjaar naar het noorden. Ze zijn hier te zien van mei tot oktober. In het najaar trekt een deel van de aanwezige vlinders weer terug en planten zich daar voort. Soms probeert een vlinder bij ons te overwinteren, maar in het algemeen zonder succes.
Ecologie
Levenscyclus en fenologie:
De Atalanta kan tussen april en november worden waargenomen. Vanuit Zuid-Europa trekken de vlinders ieder jaar richting het noorden; ze brengen hier in de zomer een nieuwe generatie voort. In het najaar worden, vooral langs de kust, vaak groepjes trekkende atalanta's waargenomen die weer terugkeren naar het zuiden.
Ecologie:
De Atalanta komt bijna overal voor. De eerste overwinteraars, migranten en individuen van de eerste generatie vliegen van midden maart tot midden augustus met een piek tussen 3 juni en 5 augustus. Ze hebben vervolgens vermoedelijk 2 overlappende generaties van midden augustus tot eind november met een piek tussen 28 augustus en 12 oktober.
De wijfjes zetten de eitjes afzonderlijk af op de bovenkant van bladeren van jonge, alleenstaande Grote brandnetels aan bosranden of op beschutte plekken. Mannetjes verdedigen een territorium dat dagelijks van plaats verandert. De rupsen leven in steeds groter wordende zelfgesponnen tentjes van brandnetelbladeren waarin ze soms ook verpoppen. De paring gebeurt onmiddellijk na het uitsluipen van de vlinders nog vóór de migratie begint. Migranten komen hier dan ook aan met bevruchte eitjes. Atalanta’s zijn trekvlinders die in het voorjaar Centraal- en Noord-Europa koloniseren vanuit het zuiden (Spanje, Portugal) en na de zomer terugkeren door gebruik te maken van sterke, zuidelijke winden op hoogtes van 2000m en meer. Bij afwezigheid van dergelijke luchtstromen vliegen ze ook op lagere hoogte zuidwaarts. De overwintering is als rups in Zuid-Europa. Steeds vaker worden ook in Vlaanderen
en in Nederland tijdens de wintermaanden volwassen vlinders gezien, wat wijst op een succesvolle overwintering als adulte vlinder. Vaak gebruikte nectarplanten zijn Vlinderstruik, Koninginnenkruid, distel en Klimop. De vlinders zijn
zeer mobiel.
Status en bescherming
Rode lijst:
Niet geëvalueerd
Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Vogelrichtlijn:
Nee
Jachtwild:
Nee
Invasieve exoot:
Nee
Soortenbesluit:
Status:
Momenteel niet in gevaar. Op de Rode Lijst van 1999 stond de Atalanta niet vermeld omdat de soort destijds nog als een trekvlinder beschouwd werd. In Wallonië en Nederland werd de soort Niet geëvalueerd voor de Rode Lijst, maar in Groot- Brittannië en Europa is ze Momenteel niet in gevaar.
Behoudsprioriteit: Laag.
Bedreigingen:
Volgens de voorspellingsmodellen zou het klimaat in België ook in 2050 geschikt zijn voor de Atalanta.
Relaties
- heeft als waardplant:
- haalt nectar bij:
Biotooptype:
Bosranden
Graslanden
Ruigte
Tuinen
Gebruikte begrippen en soorten
-
Bomenwijzer
Ga op zoek naar één of meerdere bomen die voldoen aan jouw criteria.
-
-
Test jezelf
Wat weet jij over natuur, natuurbeheer en -beleid? Een overzicht van onze populairste testen.
