Bouwen aan groenexpertise

Wielewaal

Oriolus oriolus

Het geluid van de Wielewaal is bekender dan de vogel zelf. Ondanks de felgele kleur van de mannetjes, krijg je ze zelden te zien. Het zijn verborgen levende vogels die zich voornamelijk in de bovenste lagen van boomkronen ophouden. Zoals gezegd zijn de mannetjes opvallend geel-zwart gekleurd, het zal niet verbazen dat de familie van de wielewalen grotendeels in de tropen te vinden is. Het wijfje is eerder groengelig met donkere vleugels. Het geluid is variabel, een hobo-achtig dalend twiejo twieju, lager en vloeiender dan merel. Daarnaast gaaiachtig gekrijs en spechtachtige roepen.

De Wielewaal bewoont liefst vochtige, structuurrijke loofbossen; vaak zijn slechts een of twee boomsoorten dominant. Juist hier kunnen bladminnende insecten zoals rupse, waar wielewalen van profiteren, massaal voorkomen. Water in de buurt is een plus. Rivierbegeleidende ooibossen, vormen een ideaal habitat. In regio's zonder dat soort biotopen broeden ze al eens in populierenbossen.

 

Leefgebied en trend

Wielewalen nemen nog steeds verder in aantal af in Vlaanderen. Dit blijkt uit de meest recente ABV-cijfers, maar kan nauwelijks gedocumenteerd worden aan de hand van regionale rapporten. Het is wachten op de gebiedsdekkende tellingen voor de nieuwe vogelatlas om een nieuwe, gedetailleerde schatting te maken. Gezien de forse afname in heel NW-Europa is de huidige schatting wellicht nog aan de hoge kant en broeden er nu jaarlijks wellicht heel wat minder dan 1000 paren in Vlaanderen. Een voorzichtige blik op verspreidingsgegevens uit waarnemingen.be lijkt dit vermoeden te bevestigen en toont dat er grote hiaten zijn ontstaan in het in 2000-2002 nog aaneengesloten verspreidingsgebied in de Kempen.

Levenscyclus en fenologie:

 

 

Rode lijst:
Bedreigd
Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Vogelrichtlijn:
Nee
Jachtwild:
Nee
Invasieve exoot:
Nee
Soortenbesluit:
Categorie 2 (Beschermd 2)
Status:
Rode Lijst POP-VL KT-VL LT-VL KT-BEL LT-BEL Trend Europa
Bedreigd 850-1450 -30% Afname - - Stabiel
  • Rode lijst: De Rode Lijst-status van de soort in Vlaanderen op basis van Devos et al. (2016)
  • Pop VL: de minimale en de maximale broedpopulatie in Vlaanderen in de periode 2013-2018.
  • KT-Trend: de kortetermijntrend (2007-2018) van de broedpopulatie; VL= Vlaanderen, BEL= België
  • LT-Trend: de langetermijntrend (1980-2018) van de broedpopulatie; VL= Vlaanderen, BEL= België
  • Trend Europa: de gerapporteerde trendrichting op basis van data verzameld in 26 Europese lidstaten in de periode 2008-2018 (bron: www.ebcc.info(opent nieuw venster))
  • NS = niet significant
In samenwerking met: