Akkerereprijs
Veronica agrestis
Infofiche
Hoogte plant
Minimaal:
7cm
Maximaal
30cm
Licht
Min:
lichte schaduw
Max:
volle zon
Voedsel
Min:
zeer voedselrijk
Max:
zeer voedselrijk
Bloeiperiode
Vanaf:
april
Tot:
oktober
Vocht
Min:
droog
Max:
vochtig
Bloemkleur
blauw
wit
Bestuiving
vliegen, zweefvliegen e.a.
bijen, hommels e.a.
Verspreiding (Atlas Flora 2006)
Aangenomen wordt dat akkerereprijs oorspronkelijk een Zuiden Midden-Europese verspreiding had. Door de mens werd hij verder naar het noorden verspreid. In Europa ontbreekt de soort in het noorden (een groot deel van Scandinavië, Noord- Rusland) en het zuidoosten (van Zuid-Italië over grote delen van de Balkan tot Zuid-Rusland). Verder is ze bekend in Noord- Afrika en delen van Azië en, als ingeburgerde soort, in Noord- Amerika en Nieuw-Zeeland. In Wallonië is akkerereprijs algemeen tot vrij algemeen verspreid, met uitzondering van de Ardennen, waar de soort vrij zeldzaam is.
Verspreiding in Vlaanderen:
De spreiding van de 585 kilometerhokken (voor de periode vanaf 1972) van de in Vlaanderen vrij algemene akkerereprijs lijkt goed op een sterk verdunde versie van het kaartbeeld voor grote ereprijs (2591 hokken). Het talrijkst is akkerereprijs op de leembodems van Zuid-Oost-Vlaanderen tot Zuid-Limburg, het zeldzaamst op de arme zandgronden van de Kempen. Akkerereprijs komt in grote lijnen in dezelfde biotopen voor als grote ereprijs, maar de inheemse akkerereprijs moet het vandaag in België, net als in de omringende landen, qua talrijkheid duidelijk afleggen tegen de negentiende-eeuwse neofyt. Akkerereprijs kan gemakkelijk worden verward met onder meer gladde en doffe ereprijs. Omdat het veruit de algemeenste soort is van het drietal, zal het globale beeld van de verspreiding in Vlaanderen door dat soort fouten weinig zijn beïnvloed.
Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Nederlandse oecologische flora
Akkerereprijs is een laag blijvende, liggende, eenjarige plant, die van de lente tot de herfst in bloei te vinden is. Kieming vindt in alle jaargetijden behalve de winter plaats, het meest in de nazomer; op beschutte plekken kunnen planten overwinteren. Bladeren en schutbladen komen overeen in vorm en grootte; ze zijn eirond, gekarteld-gezaagd, lichtgroen of roodbruin aangelopen, vaak enigszins vlezig en glanzend. De bloemkroon is grotendeels (vrijwel) wit; alleen de bovenste kroonslip is gewoonlijk lichtblauw getint. De vrucht is iets meer breed dan hoog, omgekeerd hartvormig met een scherpe insnijding, waar de stijl meestal niet buiten uitsteekt. De beharing van de vrucht bestaat alleen uit verspreide klierharen. De zaden hebben een oliehoudend aanhangseltje en worden door mieren verspreid.
Akkerereprijs komt voor in een groot deel van Europa, maar weinig in het noorden en zuidoosten; voorts in het Atlasgebied en op enige eilanden in de Atlantische Oceaan. In Nederland is hij tamelijk zeldzaam in kleistreken en in Zuid-Limburg, nog zeldzamer in zandgebieden.
Hoewel Akkerereprijs evenals Grote, Gladde en Doffe ereprijs in de eerste plaats een plant van hakvruchtakkers en moestuinen op de zwaardere gronden is, stelt hij aan de bodem minder hoge eisen dan deze verwanten. Wel lijkt het concurrentievermogen toe te nemen met de voedselrijkdom en het vochtvasthoudend vermogen van de grond. Op begraafplaatsen kan Akkerereprijs op tamelijk grof, droog zand of tussen grind groeien; de veelal sterk bruin getinte planten staan daar op open plekken, dikwijls in de volle zon. Als tuinonkruid komt de plant behalve op klei ook op löss en humeus zand voor. Als akkerplant wordt Akkerereprijs echter in hoofdzaak op kleigronden aangetroffen; blijkbaar is hij daar het best tegen landbouwgewassen opgewassen. De scala van standplaatsen van deze soort komt vrij sterk overeen met die van Tuinwolfsmelk (Euphorbia peplus).
© E.J. Weeda, Nederlandse Oecologische flora, IVN, 1988 (deel 3)
Beschrijving
behoudt kiemkracht op lange termijn (zaden overleven op zijn minst 5 jaar, en vaak langer).
Kiemperiode:
vanaf Herfst
tot Late voorjaar
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
overwinterend groen
Worteldiepte:
10cm
therofyt
26-74% van de waarnemingen infectie met blaasvormige-'arbuscular' mycorrhizen
tweeslachtig
doosvrucht
Vruchtkleur:
onopvallend
regenwater
dieren (inwendig)
mieren
regenballist
windstrooier
een overblijvende zaad - of sporenbank
inheems
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Milieu
0.00
0.00
10.00
tussen half-schaduwplanten en half-lichtplanten
indicator van matig vochtige tot vochtige standplaatsen
zwakke zuurindicator tot zwakke base-indicator
stikstofrijke bodems
smalle amplitude
afreatofyt
Habitat
Akkerereprijs is een weinig opvallende pionier van vochtige tot droge, (zeer) voedselrijke milieus. Het is vooral een soort van hakvruchtakkers en tuinen, maar ze ontkiemt en bloeit ook gemakkelijk in allerlei andere lichtrijke, open milieus, zoals verstoorde plekken in wegbermen, spoorwegterreinen, extensief gebruikte veldwegen, parkeerplaatsen, bouwwerven en voegen tussen straatstenen. Net als grote ereprijs, is akkerereprijs kenmerkend voor zwaardere gronden.
Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Tuin
AK2
AK3
Status en bescherming
niet bedreigd
354-729 kwartierhokken
Exoot
Nee
Relaties
- is een kenmerkende soort voor:
- is een indicator van een goede toestand voor:
Gebruikte begrippen en soorten
Samenwerking en referenties
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Ivan Hoste
Referenties
-
Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.
Cursussen en boeken
-
Bomenwijzer
Ga op zoek naar één of meerdere bomen die voldoen aan jouw criteria.
-
-
Test jezelf
Wat weet jij over natuur, natuurbeheer en -beleid? Een overzicht van onze populairste testen.
