Bouwen aan groenexpertise

Blaartrekkende boterbloem

Ranunculus sceleratus

De Blaartrekkende boterbloem is een forse boterbloemensoort (tot 75 cm groot), met kleine gele bloemen. Aan alle uiteinden vind je alleenstaande bloemen. Dit zijn, in vergelijking met andere boterbloemen, kleine bloemen van ca. 1 cm doorsnede. Typisch is de bloembodem die al snel uitgroeit tot een zuil waarop de vruchtbeginsels staan en lijkt op een knots.

De bladeren staan verspreid aan de stengel en zijn handnervig. De nerven ontspringen aan de bladsteel. Door de diepe insnijdingen zijn er meerdere lobben. Elke bladlob heeft weer een aantal lobben.

De Blaartrekkende boterbloem is de meest giftige van de boterbloemen. Het sap veroorzaakt ontstekingen op de huid, zoals dat ook met sap van de Gewone berenklauw kan gebeuren. Vandaar de naam 'blaartrekkend'.

Verwarring mogelijk met:

Als Blaartrekkende boterbloem in bloei staat, verschilt die met andere boterbloemen door de kleine bloemen met typische knotsvormige vruchtbodem. Egelboterbloem staat ook op natte plekken en heeft ook relatief kleine gele bloemen. Egelboterbloem heeft echter lancetvormige bladeren. 

Indien er enkel bladeren aanwezig zijn, kan je de Blaartrekkende boterbloem eventueel verwarren met Kruipende boterbloem en Scherpe Boterbloem. Deze laatste hebben ingesneden bladeren die scherp getand zijn, terwijl deze van Blaartrekkende boterbloem gelobd zijn.

Beheer:

Als je zilverschoongrasland (rbbzil) beheert, duidt de aanwezigheid van Blaartrekkende boterbloem op een goede toestand. Het is ook een soort van voedselrijke, gebufferde wateren met rijke waterplantvegetatie (3150) waar Blaartrekkende boterbloem voorkomt in de open, modderige gronden in de oeverzone.

is een indicator van een goede toestand voor

Natuurstreefbeeld: Zilverschoongrasland (rbbzil)

Hoogte plant

Minimaal:
5cm
Maximaal
70cm

Licht

Min:
licht
Max:
volle zon

Voedsel

Min:
zeer voedselrijk
Max:
zeer voedselrijk

Bloeiperiode

Vanaf:
mei
Tot:
oktober

Vocht

Min:
nat
Max:
nat

Bloemkleur

geel

Bestuiving

vliegen, zweefvliegen e.a.
Areaal:

Blaartrekkende boterbloem is een zeer wijdverspreide, circumpolaire boterbloem die overal in Europa voorkomt, zij het minder in Noord-Europa. In België komt ze vooral in Laag- en Midden-België voor.

Verspreiding in Vlaanderen:

In Vlaanderen is blaartrekkende boterbloem een zeer algemene soort, in het bijzonder in de Polders en in de Zand- en Zandleemstreek. Buiten de Polders is de soort het talrijkst in riviervalleien. In de Kempen is ze veel zeldzamer door het gebrek aan kalk- en slibrijke modderbodems. De soort ontbreekt grotendeels (zowel tijdens de eerste als tweede kartering) in het Hageland. In het algemeen is er een vrij sterke toename van het aantal uurhokken ten opzichte van de eerste kartering. Misschien is dat deels een gevolg van de algemene eutrofiëring van het oppervlaktewater.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Zaadbank:
behoudt kiemkracht op lange termijn (zaden overleven op zijn minst 5 jaar, en vaak langer).
Kiemperiode:
vanaf Voorjaar
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
zomergroen
Levensvorm:
therofyt
Mycorrhizen:
26-74% van de waarnemingen infectie met blaasvormige-'arbuscular' mycorrhizen
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Vruchttype:
eenzadige dopvrucht of noot
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
wind
water
dieren (uit- en inwendig)
mieren
Verbreidingsstrategie:
een overblijvende zaad - of sporenbank
Indigeniteit:
inheems
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Levensstrategie volgens Grime:
R
Grime-competitiewaarde:
0.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
10.00
Ellenberg licht:
zonneplanten
Ellenberg vocht:
indicator van natte, waterverzadigde standplaatsen, maar ook bestand tegen overstromingen
Ellenberg pH:
zwakke zuurindicator tot zwakke base-indicator
Ellenberg voedselrijkdom:
zeer uitgesproken stikstofrijke bodems
Maaigevoeligheid:
maaigevoelig
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
natte freatofyt(obligaat)

Blaartrekkende boterbloem is een soort van voedselrijke en in meerdere of mindere mate kalkrijke, organische bodems die in contact staan met hard, neutraal tot licht basisch, ionen- en voedselrijk water. De soort is typisch voor open, modderige gronden in de, vaak begraasde, oeverzone van allerlei sloten en plassen. Ze groeit vaak op tijdelijk overstroomde standplaatsen en kan ook onder water groeien. Meestal staat ze echter net boven de waterlijn, met de voeten in een waterverzadigde bodem.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Rode lijst:
niet bedreigd
Zeldzaamheid KFK-klasse:
1857-3183 kwartierhokken
Invasieve exoot:
Nee
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Leo Vanhecke
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.

Cursussen bij Inverde

Boeken