Bouwen aan groenexpertise
Eironde leeuwenbek

Eironde leeuwebek

Kickxia spuria

Eironde leeuwenbek is een laagblijvende, eenjarige plant die zich kenmerkt door zijn eironde, afgeronde bladeren. In vergelijking met de nauw verwante Spiesleeuwenbek hebben de bladeren van de Eironde leeuwenbek een vollere vorm en kunnen ze aan de eerste gevormde stengels vele centimeters lang worden, waardoor de plant een robuustere of plompere indruk maakt. De bloemen zijn relatief klein, tweelippig, en hebben een karakteristieke behaarde steel en een kromme, haakvormige spoor. Deze kenmerken maken de plant goed herkenbaar, ook in vegetaties waar hij met andere soorten leeuwenbek voorkomt.

is een indicator van een goede toestand voor

Natuurstreefbeeld: Soortenrijke akkers (b*)

Hoogte plant

Minimaal:
7cm
Maximaal
30cm

Licht

Min:
lichte schaduw
Max:
licht

Voedsel

Min:
matig voedselrijk
Max:
matig voedselrijk

Bloeiperiode

Vanaf:
juli
Tot:
oktober

Vocht

Min:
vochtig
Max:
vochtig

Bloemkleur

geel
wit

Bestuiving

gesloten bloem
insektenbestuiving
Areaal:

Eironde leeuwenbek is een soort van Zuid-, West- en Midden- Europa. De noordgrens van het areaal situeert zich ter hoogte van Zuid-Engeland, Nederland en Zuidwest-Polen. In België is de soort zeldzaam in het Maasdistrict en in het Lotharings district. Elders is ze zeer zeldzaam.

Verspreiding in Vlaanderen:

Eironde leeuwenbek is uiterst zeldzaam in Vlaanderen. Op alle groeiplaatsen na 1972 betreft het trouwens eenmalige vondsten, zodat mag worden gevreesd dat al sinds een hele tijd geen permanente populaties meer aanwezig zijn in Vlaanderen en de soort geëvolueerd is tot een efemere adventief.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart

Eironde leeuwenbek onderscheidt zich van Spiesleeuwenbek door de eironde, afgeronde bladeren. De bladeren aan de eerst gevormde assen kunnen vaak vele centimeters lang worden, waardoor de plant een plompere indruk maakt dan Spiesleeuwenbek. De bloemen hebben een behaarde steel en een kromme spoor. 

Eironde leeuwenbek komt voor in West-, Midden- en Zuid-Europa, het Atlasgebied, op de Azoren, en in enkele delen van het Nabije Oosten. In Nederland overlapt het verspreidingsgebied grotendeels met dat van Spiesleeuwenbek: Zuid-Limburg, het rivierengebied, en Zeeland. Echter, Eironde leeuwenbek ontbreekt langs de Maas in Noord-Limburg en Noord-Brabant en komt wat verder voor in Zuid-Holland. Over het geheel genomen is hij wat zeldzamer dan Spiesleeuwenbek en ook op zijn retour. De Liemers en de Betuwe vormen de belangrijkste vindplaatsconcentraties. Deze soort groeit vrijwel alleen op zware kleigrond en, tegenwoordig sporadisch, op krijt in akkers en soms in afgravingen. Op spoorwegterreinen is hij slechts zelden aangetroffen en waar hij samen met Spiesleeuwenbek voorkomt, is hij doorgaans schaarser. 

© E.J. Weeda, Nederlandse Oecologische flora, IVN, 1988 (deel 3) 

Kiemperiode:
vanaf Late voorjaar
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
zomergroen
Levensvorm:
therofyt
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Vruchttype:
doosvrucht
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
zelf
Indigeniteit:
archeofyt
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Grime-competitiewaarde:
0.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
0.00
Ellenberg licht:
half-lichtplanten
Ellenberg vocht:
indicator van droge tot matig vochtige standplaatsen
Ellenberg pH:
zwakke zuurindicator tot zwakke base-indicator
Ellenberg voedselrijkdom:
stikstofarme bodems
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
afreatofyt

Eironde leeuwenbek is net als spiesleeuwenbek een soort van matig voedselrijke akkers op kalkhoudende, vochtige bodem. Van de vijf recente vondsten waren er drie in akkers. De twee groeiplaatsen in de omgeving van Antwerpen betroffen een drooggevallen vijver in een stadspark en een drooggevallen poel.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Sieber codes:
AK2
AK3
Rode lijst:
bedreigd
Zeldzaamheid KFK-klasse:
1-17 kwartierhokken
Invasieve exoot:
Nee
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Wouter Van Landuyt

Cursussen bij Inverde

Boeken