Bouwen aan groenexpertise

Gewone raket

Sisymbrium officinale

De Gewone raket is een middelhoge, wijd vertakte, eenjarige voorzomer- en zomerbloeier. De bladeren hebben een spiesvormig topblaadje. Zoals zoveel van onze algemeenste 'onkruiden' is de Gewone raket afkomstig uit het Middellandse Zeegebied. Inmiddels heeft zij het tot kosmopoliet gebracht, al zijn er nog grote delen van de wereld waar zij niet is doorgedrongen. Bij ons komt deze typische cultuurvolger zeer algemeen voor.

is een waardplant voor

Oranjetipje

is een waardplant voor

Groot koolwitje

Hoogte plant

Minimaal:
30cm
Maximaal
80cm

Licht

Min:
lichte schaduw
Max:
licht

Voedsel

Min:
zeer voedselrijk
Max:
zeer voedselrijk

Bloeiperiode

Vanaf:
mei
Tot:
september

Vocht

Min:
droog
Max:
vochtig

Bloemkleur

geel

Bestuiving

insektenbestuiving
Areaal:

Het areaal van gewone raket was oorspronkelijk beperkt tot de zuidelijke en gematigde delen van Europa. Tegenwoordig is gewone raket een kosmopolitisch verspreide soort in de gematigde delen van de wereld. In België is gewone raket zeer wijdverspreid, behalve in de Ardennen, waar ze veel minder algemeen is.

Verspreiding in Vlaanderen:

In Vlaanderen is gewone raket overal uiterst algemeen.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart

De Gewone raket is een middelhoge, wijd vertakte, eenjarige voorzomer- en zomerbloeier. De bladeren hebben een spiesvormig topblaadje: een lange eindslip die aan de voet is vergroeid met twee kleine opzij of iets omlaag gerichte zijslippen. Daaronder kunnen nog enkele zij slippen staan, wat gewoonlijk het geval is bij de laag geplaatste bladeren. De kroonbladen zijn klein en lichtgeel. Karakteristiek voor de habitus van de plant zijn de stijf tegen de stengel gedrukte hauwen. Zij zijn kort en in de bovenste helft kegelvormig. Pas als de plant verdroogt, springen de hauwen open. 

Zoals zoveel van onze algemeenste 'onkruiden' is de Gewone raket afkomstig uit het Middellandse Zeegebied. Inmiddels heeft zij het tot kosmopoliet gebracht, al zijn er nog grote delen van de wereld waar zij niet is doorgedrongen. In Nederland komt deze typische cultuurvolger zeer algemeen voor.

Het meest is de Gewone raket in de buurt van bebouwing te vinden, langs wegen, heggen en muren en op braakliggende grond. Met haar taaie stengels kar, zij wel wat betreding verdragen. De grond waarop zij groeit, is altijd stikstofrijk en bevat vaak ammoniak (waartoe honden vaak het hunne bijdragen). In natuurlijke vegetatietypen is de Gewone raket in Nederland nauwelijks te vinden. Een heel veel voorkomende soortencombinatie is die van Kruipertje (Hordeum murinum), Canadese fijnstraal (Erigeron canadensis) en Gewone raket. 

Het scherp smakende zaad kan als kruiderij worden gebruikt. Vroeger was het, gemengd met honing, ook als geneesmiddel in zwang (hieraan herinnert de soortaanduiding officinale).

© E.J. Weeda, Nederlandse Oecologische flora, IVN, 1987 (deel 2).

Zaadbank:
behoudt kiemkracht op lange termijn (zaden overleven op zijn minst 5 jaar, en vaak langer).
Kiemperiode:
vanaf Voorjaar
Gebruik:
geneeskrachtige planten
Bladseizoen:
zomergroen
Levensvorm:
therofyt
Mycorrhizen:
26-74% van de waarnemingen infectie met blaasvormige-'arbuscular' mycorrhizen
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Vruchttype:
doosvrucht
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
windstrooier
Verbreidingsstrategie:
een overblijvende zaad - of sporenbank
Indigeniteit:
archeofyt
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Levensstrategie volgens Grime:
R/CR
Grime-competitiewaarde:
2.50
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
7.50
Ellenberg licht:
lichtplanten
Ellenberg vocht:
indicator van droge tot matig vochtige standplaatsen
Ellenberg pH:
indifferent
Ellenberg voedselrijkdom:
stikstofrijke bodems
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
afreatofyt

Gewone raket is een soort met een vrij ruime ecologische amplitude. Ze komt in hoofdzaak voor als pionier op open, voedselrijke, vochtige tot droge, vaak wat ruderale bodems. Ze is te vinden in wegranden, tussen straattegels, op braakliggende terreinen enz.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Rode lijst:
niet bedreigd
Zeldzaamheid KFK-klasse:
> = 3184 kwartierhokken
Invasieve exoot:
Nee
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Wouter Van Landuyt
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.

Cursussen bij Inverde

Boeken