Bouwen aan groenexpertise

Kalkwalstro

Galium pumilum

Kalkwalstro is een lage, overblijvende plant die in de voorzomer bloeit. De plant is aan de basis behaard, met afnemende beharing naar de top. Het vormt meestal alleen bloeiende stengels, met bladkransen van zes of acht bladeren die vrij ver uit elkaar staan. De bovenste bladeren zijn smal en lijnvormig, terwijl de onderste iets breder zijn. De bloeiwijzen zijn ijl en pluimvormig, in tegenstelling tot het meer schermvormige Liggend walstro. Kalkwalstro groeit op zonnige, droge, onbemeste krijthellingen, zowel op open plekken als in ruige vegetaties en bosranden. 

is een indicator van een goede toestand voor

Natura 2000: Droge kalkgraslanden en struweel op kalkbodem (6210)

is een indicator van een goede toestand voor

Natuurstreefbeeld: Droge kalkgraslanden en struweel op kalkbodem (6210)

Hoogte plant

Minimaal:
15cm
Maximaal
30cm

Licht

Min:
lichte schaduw
Max:
volle zon

Voedsel

Min:
voedselarm
Max:
voedselarm

Bloeiperiode

Vanaf:
juni
Tot:
juli

Vocht

Min:
vochtig
Max:
vochtig

Bloemkleur

wit

Bestuiving

kevers
vliegen, zweefvliegen e.a.
Areaal:

Het areaal van kalkwalstro is beperkt tot West- en Midden- Europa. De plant komt voor van Zuid-Frankrijk tot Zuid-Scandinavië en op IJsland. In de meest noordelijke vindplaatsen zou ze echter niet inheems zijn (HULTÉN & FRIES 1986). Oostwaarts strekt het areaal zich uit tot Roemenië en Polen. In België komt de soort bijna uitsluitend in Wallonië voor. Ze is vrij algemeen tot vrij zeldzaam in het Maasdistrict en in Lotharingen en zeer zeldzaam in de Ardennen. Vlaanderen ligt net ten noorden van het gesloten verspreidingsareaal.

Verspreiding in Vlaanderen:

Kalkwalstro is uiterst zeldzaam in Vlaanderen. De soort is slechts op twee krijthellingen gevonden: op de Tiendeberg bij Kanne en in Sint-Martens-Voeren. Die groeiplaatsen sluiten aan op het verspreidingspatroon in Wallonië.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart

Kalkwalstro is een lage, overblijvende voorzomerbloeier. De basis van de plant is behaard; naar de top neemt de beharing af. Meestal vormt Kalkwalstro weinig, en alleen bloeiende stengels. De bladkransen tellen gewoonlijk zes of acht bladeren en staan vrij ver uiteen. De bovenste bladeren zijn lijnvormig, met omgerolde rand; de onderste zijn iets breder. De bloeiwijzen zijn ijler en meer pluimvormig dan bij Liggend walstro.

Kalkwalstro komt voor in het grootste deel van Europa. In ons land is het vrijwel beperkt tot het Zuid-Limburgse krijtgebied, waar het vroeger vrij veel voorkwam en nu zeldzaam is geworden; de oorzaak van deze achteruitgang is niet geheel duidelijk. Het groeit in zonnige, droge, onbemeste krijthellinggraslanden, zowel op vrij open plekken (bijvoorbeeld steile kantjes) als in tamelijk ruige vegetatie, soms ook aan bosranden. Lange tijd had Kalkwalstro een voorpost op de hoge rand van het Maasdal, waar het op de grens van bosjes en schraal grasland op leemhoudend zand groeide. Het werd hier vergezeld door een uitgelezen gezelschap van zoomplanten, waaronder de nu uit ons land verdwenen Knolspirea (Filipendula vulgaris). Zoals bijna alle botanische juweeltjes in het Maasdal is ook dit terrein door afgraving vernietigd.

© E.J. Weeda, Nederlandse Oecologische flora, IVN, 1988 (deel 3) 

Kiemperiode:
vanaf Voorjaar
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
zomergroen
Levensvorm:
hemicryptofyt
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Vruchttype:
splitvrucht
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
regenwater
dieren (uitwendig)
Indigeniteit:
inheems
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Grime-competitiewaarde:
0.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
0.00
Ellenberg licht:
half-lichtplanten
Ellenberg vocht:
indicator van droge tot matig vochtige standplaatsen
Ellenberg pH:
tussen zuurindicator en matige zuurindicator
Ellenberg voedselrijkdom:
zeer stikstofarme bodem / stikstofarme bodem
Maaigevoeligheid:
matig maaitolarant
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
afreatofyt
Zuurtegraad bodem:
minimum basisch tot maximum basisch

Kalkwalstro verkiest droge, onbemeste kalkrijke, schrale graslanden, maar in Vlaanderen is de soort alleen op krijthellingen te vinden. Ze groeit er vooral op open, zonnige plekken in de vegetatie. In Sint-Martens-Voeren groeit ze samen met onder andere aarddistel, kleine pimpernel, bevertjes en echte sleutelbloem.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Sieber codes:
SH2
SH3
Rode lijst:
zeldzaam
Zeldzaamheid KFK-klasse:
1-17 kwartierhokken
Invasieve exoot:
Nee
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Wouter Van Landuyt
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.

Cursussen bij Inverde

Boeken