Het broeikaseffect ontstaat door bepaalde gassen in de atmosfeer die wel licht doorlaten maar warmte opnemen. Men zag daarin een analogie met een serre, vandaar de naam broeikas-effect. De meest voorkomende broeikasgassen zijn koolstofdioxide, waterdamp, methaan en ozon. De eerste twee zijn verantwoordelijk voor meer dan de helft van het effect.

Een halfopen nestkast heeft geen rond gaatje, maar een grotere opening zodat vogels meteen naar binnen kunnen vliegen of op de rand kunnen zitten.

Humus is organisch materiaal waarvan de gemakkelijk verteerbare delen reeds zijn afgebroken. Een humeuze bovenlaag ontstaat wanneer organische stof (afgestorven planten- en dierresten, uitwerpselen) wordt afgebroken door het bodemleven. Humus is dus organische stof waarvan de gemakkelijk verteerbare delen al zijn afgebroken door bacteriën en schimmels. In een gezonde bodem is hierdoor de bovenste laag donkerder van kleur dan de onderliggende lagen. Hoe zwarter de kleur, hoe hoger vaak het humusgehalte. Dikwijls wordt het woord humus gebruikt als synoniem voor compost maar dit is onjuist. Compost is immers het resultaat van een door mensen gecontroleerd ontbindingsproces.

Vooral muizen worden veel gevangen met leefvalletjes (of life-traps). Het zijn in essentie doosjes met een deurtje dat sluit als het dier de val binnenwandelt.

Een mezennestkast is een meestal uit hout bestaand kistje met een rond gat. Mezen maken meestal gretig gebruik van deze nestkastjes, vooral als er veel rupsen in de buurt te vinden zijn. Verschillende mezen hebben verschillende behoeftes. De grootte van het nestkastje speelt niet zo'n rol, 25 cm hoog en 12 cm breed en diep is een goed gemiddelde. Er hoeft geen stokje onder het gat (zo kunnen eksters er niet op landen) en het gat zelf zit op ongeveer 18 cm van de bodem. Het dak hangt wat over de voorkant. De diameter van het gat hangt van de vogelsoort af, 32 mm voor koolmees, ringmus en bonte vliegenvanger, 28 mm voor pimpelmees en 45 mm voor spreeuw. Als je 1 kastje hangt zal er meestal wel een koolmees in zitten, hang er wat extra voor de andere soorten.

Een gazon is een veld met kort gemaaid gras. Een gazon wordt onderhouden door het regelmatig kort maaien van het gras zodat het op een beperkte hoogte blijft. De meeste andere planten krijgen zo geen kans zich op het gazon te vestigen. In een natuurvriendelijke tuin beperken we dan ook de oppervlakte gazon. Toch kan een gazon interessant zijn, vooral als er veel bloemen in voorkomen als madelief en brunel. Ook voor paddenstoelen kan een oud en schraal gazon heel waardevol zijn. Daarover lees je hier meer.

Een kruidenrijk gazon is dus een gazon waar naast gras ook nog andere planten welkom zijn. Het ding is dat veel planten niet tegen frequente maaibeurten kunnen. Grassen kunnen hier het beste tegen maar ook soorten als madeliefje, brunel, witte klaver, rode klaver, gewoon biggenkruid, kleine klaver en gewone rolklaver kunnen in een gazon staan. Wil je van deze soorten de mooie bloemen zien, dan moet je iets minder vaak maaien. Om de 3 tot 6 weken is ideaal.

Geschikt voor

• Kleine stadstuin: ja, maar voor een tuin vol leven kies je beter voor bloemenborders, kleine stuiken en klimplanten. Een stukje kruidenrijk gazon is natuurlijk altijd beter dan een verharding met stenen.
• Grotere tuin: ja, daar waar het nodig is. Om te spelen of tuinmeubels te zetten bijvoorbeeld, of als pad.

Een plus voor de natuur omdat

• Het is beter dan gazon met enkel gras of een verharding met stenen.
• Wanneer de klavers in bloei komen leveren ze heel wat nectar voor bijen en hommels. Wel opletten als je op je blote voeten loopt.
• Klavers blijven langer groen bij droog weer. Een kruidenrijk gazon kan meestal beter tegen de droogte dan een smetteloos gazon met enkel gras.

Soortenlijsten

Soortenlijsten per tuinbiotoop vind je op de pagina "plantenlijsten voor een tuin vol leven".

De term bloemrijke ruigte wordt vooral gebruikt in tuinen. Een ruigte bestaat uit kruidachtige planten die groter worden dan een meter. Het is een plek die niet elk jaar gemaaid wordt. Het bloemrijke aspect komt van planten als Koninginnenkruid, distels, Grote kaardenbol, Boerenwormkruid, Grote kattenstaart, Grote wederik enzovoort. Zo'n ruigte is ideaal als overgang tussen grasland en de heg of als insectenrijk stukje op een natte plek in de tuin.

In een grotere tuin heb je vaak plekjes waar je minder komt en die je niet zo intensief wil onderhouden. Deze plekjes kan je bijvoorbeeld om de twee jaar of enkel aan het begin van de lente maaien. Net zoals in de bloemenweide ga je vaste planten combineren met wild gras. De plantensoorten die hier graag staan zijn stevige, vrij grote kruidachtige planten die boven het gras uitgroeien. Je kent zeker één ruigteplant, namelijk de brandnetel en ook bramen houden van zulke plekjes.

Brandnetels en bramen zijn zeer nuttig voor de natuur maar indien je ze liever niet hebt kan je perfect een ruig plekje hebben zonder. Er zijn namelijk ook mooie bloemplanten die in de ruigte kunnen staan. Je kan soorten aanplanten zoals boerenwormkruid, dagkoekoeksbloem en koninginnenkruid.

Wil je een ruig plekje waar geen gras tussen de bloemplanten staat, dan kan dit ook. Dit leg je aan en onderhoud je zoals een bloemenborder.

Geschikt voor

• Balkon en kleine tegeltuin: neen
• Kleine stadstuin: neen, indien je niet veel plaats hebt, kan je beter een bloemenborder aanleggen en ergens een takkenhoopje of bladerhoop voorzien.
• Grotere tuin: Ja ideaal op plaatsen waar je minder komt en de natuur rust kan vinden.

Een plus voor de natuur omdat

• Ruige plekjes beheer je niet veel. Hierdoor vinden vele dieren rust op deze plekjes.
• In dorre holle stengels van grassen en bloemen kunnen insecten overwinteren.
• Muizenholletjes in de ruigte kunnen dienen als nestplaats voor hommels.
• In de ruigte kunnen mooie bloemplanten staan die nuttig zijn voor heel wat insecten.

Enkele leuke soorten die je hier kan vinden:

Bijen, vlinders, hommels, kevers en zweefvliegen. 

Soortenlijsten

Soortenlijsten per tuinbiotoop vind je op de pagina "plantenlijsten voor een tuin vol leven".

Een bloemenweide is genieten van een mix van groene grastinten met kleurrijke stippen van wilde bloemen. In een bloemenweide kan je tot rust komen of op ontdekking gaan naar het getjilp van sprinkhanen, gezoem van hommels en gefladder van vlinders. Bloemenweides ken je waarschijnlijk van buiten je tuin. Het zijn de bloemrijke hooilanden die hier en daar nog vindt in ons landschap. Ook in je tuin kan je een kleurrijk hooiland aanleggen.

Een bloemenweide is een mix van lang gras met wilde planten. Een bloemenweide bestaan uit meerjarige planten. Dit is een groot verschil met een bloemenakker, deze bestaat immers uit 1-jarige planten. Voorbeelden van meerjarige planten voor in de bloemenweide zijn Gewone margriet (Leucanthemum vulgare), Echte koekoeksbloem (Lychnis flos-cuculi) en Duizendblad (Achillea millefolium). Welke soorten in jouw bloemenweide komen hangt af van de voedselrijkdom, de vochtigheid van je tuin en ook de zuurtegraad (pH) speelt een rol.

Geschikt voor 

• Balkon en kleine tegeltuin: neen 

• Kleine stadstuin: Je kan een bloemenweide aanleggen op één vierkante meter maar het mooist zijn bloemenweides wanneer ze meer ruimte kunnen innemen. Een goed alternatief is een bloemborder. 

• Grotere tuin: Ideaal voor een grote tuin indien je een plek vindt in de volle zon.

Een plus voor de natuur 

• Lang gras in combinatie met kruiden zoals margrieten vormt een ideale leefomgeving voor heel wat dieren zoals vlinders, kevers en sprinkhanen. 

• De vele insecten maar ook de zaden van de planten zijn voedsel voor vogels en egels. 

• De bloemenweide moet je geen water geven. De meeste van de kruiden en grassen kunnen tegen de droogte eens ze goed gevestigd zijn. Het aanleggen van de bloemenweide doe je best in een periode dat het voldoende regent.  

Enkele leuke soorten die je hier kan vinden: 

Bruin zandoogje, kleine vuurvlinder, icarusblauwtje, krasser (sprinkhaan), egel, akkerhommel, aardhommel, fraaie schijnbok en nog veel meer. 

Soortenlijsten

Soortenlijsten per tuinbiotoop vind je op de pagina "plantenlijsten voor een tuin vol leven".

Rood van klaproos, wit van kamille, blauw van korenbloem en geel van gazenbloem, bloemenakkers zijn een lust voor het oog en een feest voor bijen en vlinders. Je kan er ook wat graan tussen zetten dit geeft een mooi effect en doet denken aan de graanakkers van vroeger.

Een bloemenakker is een akker die je jaarlijks omspit en inzaait met akkerbloemen en eventueel wat graan. De bloemenakker bestaat dus uit eenjarige soorten. In de tuin kan je dankzij een bloemenakker zeer snel een mooie bloemenzee krijgen. Het beheer van een bloemenakker is zeer eenvoudig maar vraagt wel elk jaar wat spitwerk. Leuke plantensoorten voor in de bloemenakker zijn Grote klaproos (Papaver rhoeas), Bolderik (Agrostemma githago), Korenbloem (Centaurea cyanus), Gele ganzenbloem (Chrysanthemum segetum) en Akkerviooltje (Viola arvensis). Elk jaar verzamel je zaad van de planten die er al staan, of koop je wat zaad bij van nieuwe soorten.