Blauw walstro is een lage, ruw behaarde, eenjarige plant die in de zomer en herfst bloeit. De plant vormt een mat van liggende stengels, met bladeren in kransen van vier onderaan en zes hogerop. De bloemen zijn licht paarsroze met een lange buis, en de vrucht kan borstelig behaard zijn, soms met gestekelde kelktanden. Blauw walstro groeit op zonnige, open plaatsen en verdraagt matige stikstof maar geen zware bemesting.
Het areaal van blauw walstro omvat Noord-Afrika (Atlasgebergte) en het grootste deel van Europa, met uitzondering van het noorden van Scandinavië. Naar het oosten strekt het verspreidingsgebied zich uit tot Oekraïne en de Kaukasus. Op verschillende plaatsen in de gematigde zones van de wereld is de soort ingeburgerd. In België is ze veel algemener in Wallonië dan in Vlaanderen, behalve in de Hoge Ardennen. Ze is vooral algemeen in het Maasdistrict en Lotharingen.
In Vlaanderen is blauw walstro vrij zeldzaam en heeft de soort een voorkeur voor de kustduinen en de Leemstreek ten oosten van Brussel. Merkwaardig is dat het tijdens de tweede kartering niet meer waargenomen werd langs de Grensmaas, daar waar de overige verspreidingskernen uit de eerste karteerperiode grotendeels wel behouden bleven.
Blauw walstro is een lage of zeer lage, ruw behaarde, eenjarige (voor)zomer- en herfstbloeier, die een mat van liggend-opstijgende stengels vormt. De kieming vindt meestal na de winter plaats. Onder aan de stengel staan de bladeren in kransen van vier, hogerop in kransen van zes. Aan de stengeltoppen vormt een meestal achtbladige bladkrans een 'omwindsel' onder de hoofdjesachtig ineengedrongen bloeiwijze. De bladtop is in een stekelpuntje toegespitst; de haren op de bladeren zijn naar de top gericht. De bloemen hebben een licht paarsachtig roze kroon met een naar verhouding opvallend lange buis. De vrucht kan borstelig behaard zijn, met gestekelde kelktanden: een typische klitvrucht. Maar er is ook een vorm van Blauw walstro met vrijwel kale vruchten bekend. Van andere Sterbladigen verschilt Sherardia door de zes duidelijke, driehoekige, spitse kelktanden, die op de rijpe dopvruchten blijven zitten (elke vruchthelft krijgt er drie). In dit opzicht doet de plant aan Kruisdistel (Eryngium) denken.
Blauw walstro heeft vermoedelijk zijn oorsprong in het Middellandse-Zeegebied en is als cultuurvolger over Europa en West-Azië verspreid. In Nederland is het tamelijk zeldzaam en komt het voornamelijk in kleistreken en op krijt voor, het meest in Zuid-Limburg, het Deltagebied en het IJsselmeergebied. Op de Waddeneilanden is het alleen van Ameland en Texel bekend. In veenstreken en op de pleistocene zandgronden wordt het sporadisch aangetroffen, in Drenthe en Salland in het geheel niet.
Blauw walstro is een plant van zonnige, tamelijk open standplaatsen, meestal op kalkhoudende grond. Hoewel het een zekere stikstofrijkdom van de bodem op prijs stelt, verdraagt het geen zware bemesting. Ook zijn eisen ten aanzien van de vochthuishouding zijn 'intermediair': Blauw walstro staat op bodems die een redelijk vocht-vasthoudend vermogen aan goede doorluchting paren. Eertijds kwam het in sommige streken vrij veel in akkers voor, met name op löss en krijt in Zuid-Limburg en op stroomruggen langs de Maas. Bij de huidige dichte stand van het graan en zware bemesting maakt de plant daar nauwelijks meer een kans. Wel staat Blauw walstro in Limburg soms nog in bietenakkers en boomkwekerijen. Maar het wordt nu hoofdzakelijk aangetroffen op open plekken tussen laag gras. In zandige, enigszins uitgeloogde bermen en in gazons kan het samen met Zachte ooievaarsbek (Geranium molle) en Kleine klaver (Trifolium dubium) voorkomen. In het Deltagebied staat het op hellingen van (zee)dijken in gezelschap van Gevlekte rupsklaver (Medicago arabica), Knopig doornzaad (Torilis nodosa) en IJzerhard (Verbena officinalis).
© E.J. Weeda, Nederlandse Oecologische flora, IVN, 1988 (deel 3)
Blauw walstro is een soort van pioniersvegetaties op droge tot vochtige, matig voedselrijke, basische substraten. Ze komt voor in akkerranden in de Leemstreek en op open plaatsen in de Duinen. Af en toe duikt de soort op als onkruid in plantsoenen.
Ga op zoek naar één of meerdere bomen die voldoen aan jouw criteria.
Wat weet jij over natuur, natuurbeheer en -beleid? Een overzicht van onze populairste testen.