Bouwen aan groenexpertise

Gele plomp

Nuphar lutea

Gele plomp is net zoals de Witte waterlelie een lid van de Waterleliefamilie. Ze hebben vrij grote drijvende en ondergedoken bladeren. De ondergedoken bladeren zijn doorschijnend en lichtgroen. De drijvende bladeren komen in de lente boven en even later verschijnen de gele bloemen. Deze bloemen hebben 5 grote kelkbalderen en vele kleinere gele kroonbladeren. Onder aan de voet van het kroonblad produceert de plant nectar. De talrijke meeldraden weerkaatsen sterk het ultraviolet licht en trekken samen met de nectar vele insecten aan. 

In de bodem onder water heeft de plant een dikke wortelstok. Deze komt soms boven drijven als er stukken zijn los geraakt door bijvoorbeeld vraat van ratten.

Verwarring mogelijk met

De bladeren van Gele plomp lijken veel op deze van de Witte waterlelie maar zijn iets langwerpiger. Wanneer Gele plomp in bloei staat is er geen verwarring meer mogelijk.

Beheer:

Gele plomp is een soort die lang kan stand houden als het water door meststoffen verrijkt wordt (eutrofiëring) . In dit troebele water kunnen de drijvende bladeren nog aan fotosynthese doen, dit is voor volledig ondergedoken waterplanten onmogelijk. Gele plomp kan ook beter tegen traag stromend water dan de Waterlelie. Waterlelies komen vooral voor in stilstaand water waar ook Gele plomp kan staan. Beschaduwing van het water door bomen wordt niet goed verdragen. Ook het fysiek uitkuisen van de waterloop kan nefast zijn voor Gele plomp.

De zaden van Gele plomp verspreiden zich voornamelijk via het water, ook stukken wortelstuk kunnen voor de verbreiding zorgen. Wanneer de soort volledig uit een waterloopsysteem is verdwenen gaat hervestiging moeizaam.

Alleen bij een zeer dichte ontwikkeling van Gele plomp in een traag stromende beek of rivier heeft de soort enige impact op de doorstroomsnelheid, maar meestal is deze invloed klein.      

Licht

Min:
lichte schaduw
Max:
licht

Voedsel

Min:
matig voedselrijk
Max:
zeer voedselrijk

Bloeiperiode

Vanaf:
mei
Tot:
augustus

Vocht

Min:
aquatisch
Max:
aquatisch

Bloemkleur

geel

Bestuiving

vliegen, zweefvliegen e.a.
Areaal:

Gele plomp is een Euraziatische soort met een zeer ruime verspreiding. In Europa komt ze voor van Noord- tot Zuid-Europa. In België (VAN ROMPAEY & DELVOSALLE 1972) komt gele plomp vooral in Laag-België voor. In Midden- en Hoog-België is ze meer beperkt tot de valleigebieden van de grote rivieren.

Verspreiding in Vlaanderen:

In Vlaanderen is gele plomp een vrij algemene soort die grotendeels ontbreekt in de Polders en de Leemstreek. Het meest frequent komt gele plomp voor in de Kempen, de Zand- en Zandleemstreek en de Maasvallei. Dat verspreidingspatroon volgt vooral het systeem van rivieren en kanalen: een mooi voorbeeld van een azonale verspreiding. Het aantal uurhokken steeg met meer dan 20 %, maar volgens de trendindex komt dat toch nog neer op een relatieve achteruitgang.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Zaadbank:
vergankelijk (zaden overleven zelden langer dan één jaar).
Kiemperiode:
vanaf Vroege zomer
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
zomergroen
Levensvorm:
hydrofyt
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Vruchttype:
bes
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
water
Verbreidingsstrategie:
seizonale verjonging met behulp van zaden (twijfelachtig)
zijdelingse vegetatieve voortplanting
Indigeniteit:
inheems
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Levensstrategie volgens Grime:
C/CSR
Grime-competitiewaarde:
6.67
Grime-stresswaarde:
1.67
Grime-ruderaliteitswaarde:
1.67
Ellenberg licht:
lichtplanten
Ellenberg vocht:
waterplanten die onder water wortelen maar minstens tijdelijk aan of boven de oppervlakte uitkomen
Ellenberg pH:
zwakke zuurindicator tot zwakke base-indicator
Ellenberg voedselrijkdom:
matig stikstofrijke bodem / stikstofrijke bodem
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
hydrofyt

Gele plomp groeit in water op een diepte van 0,5 tot 2 m uitzonderlijk tot 3 m. Het water is stilstaand of licht stromend, matig voedselrijk en vrij hard van het bicarbonaattype. De bodem is meestal sterk organisch, venig of kleiig. De soort groeit in rivieren en kanalen, walgrachten, afgesneden rivierarmen en allerlei andere grote plassen, vijvers enz.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Rode lijst:
niet bedreigd
Zeldzaamheid KFK-klasse:
228-353 kwartierhokken
Invasieve exoot:
Nee
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Leo Vanhecke
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.

Cursussen bij Inverde

Boeken