Harige ratelaar
Rhinanthus alectorolophus
Infofiche
Hoogte plant
Minimaal:
20cm
Maximaal
80cm
Licht
Min:
lichte schaduw
Max:
licht
Voedsel
Min:
voedselarm
Max:
voedselarm
Bloeiperiode
Vanaf:
mei
Tot:
juli
Vocht
Min:
vochtig
Max:
vochtig
Bloemkleur
blauw
paars, violet, purper, lila
Bestuiving
bijen, hommels e.a.
Verspreiding (Atlas Flora 2006)
Het beperkte verspreidingsgebied van harige ratelaar ligt in Midden-Europa. Het reikt van Bretagne tot Midden-Italië. Binnen het areaal is de plant overal zeldzaam, ook in België, met in Wallonië onder meer een wat grotere abundantie in het Lotharings district.
Verspreiding in Vlaanderen:
Buiten haar natuurlijke standplaatsen in de Maasvallei, zijn er in Vlaanderen ook enkele groeiplaatsen die aan menselijke ijver te danken zijn. Dat de soort na inzaaien goed gedijt, bewijzen talrijke tuintjes van natuurliefhebbers. Van het vroegere abundante voorkomen in het Nederlandse Maasdal blijft vandaag niets over. Momenteel is er alleen nog een beperkt aantal vindplaatsen in het zuidelijke Maasdal. De recente kolonisatie van natuurterreinen centraal in de Maasvallei (Kerkeweerd, Dilsen-Stokkem) is hoopvol voor de soort, zeker met de natuurontwikkeling die gepland is in dat gebied.
Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Nederlandse oecologische flora
De Harige ratelaar is een lage tot middelhoge, dicht behaarde voorzomerbloeier. De stengel vertoont geen zwarte lijntjes. De schutbladen zijn bleker van tint dan de stengelbladeren en hebben ongenaalde, niet zeer spitse tanden; de bovenste tanden zijn ongeveer even groot als de overige. De kelk is donzig behaard en doet denken aan die van Wondklaver (Anthyllis vulneraria). Qua bloemkroon komt de Harige ratelaar overeen met de Grote ratelaar.
Het beperkte areaal van de Harige ratelaar omvat Midden-Europa met uitlopers in Bretagne en Midden-Italië. In Nederland is hij alleen nog op een paar vindplaatsen in Zuid-Limburg bekend; in het rivierengebied lijkt hij te zijn verdwenen. Harige ratelaar is een plant van matig droge tot vrij vochtige graslanden op kalkhoudende, lemige grond. De recente groeiplaatsen betreffen merendeels tamelijk steile natuurlijke of door graafwerk ontstane hellingen, deels met een kalkgraslandvegetatie. Van de rijke groeiplaatsen in vochtige hooilanden in de dalen van Maas, Geul en enkele beken is in het geheel niets overgebleven.
© E.J. Weeda, Nederlandse Oecologische flora, IVN, 1988 (deel 3)
Beschrijving
Kiemperiode:
vanaf Vroege voorjaar
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
zomergroen
Worteldiepte:
50cm
halfparasiet
therofyt
tweeslachtig
doosvrucht
Vruchtkleur:
onopvallend
water
wind
archeofyt
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Milieu
0.00
0.00
lichtplanten
indicator van droge tot matig vochtige standplaatsen
zwakke zuurindicator tot zwakke base-indicator
stikstofarme bodems
Maaigevoeligheid:
maaigevoelig/matig tolerant
smalle amplitude
afreatofyt
Zuurtegraad bodem:
minimum basisch
tot maximum basisch
Habitat
Harige ratelaar verkiest een open, kalkrijke zandbodem met een niet te dichte grasmat. De soort gedijt goed in open vegetaties met bijvoorbeeld ook plat beemdgras, muskuskaasjeskruid en wondklaver.
Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Tuin
OP2
OP3
Status en bescherming
met uitsterven bedreigd
1-17 kwartierhokken
Exoot
Nee
Relaties
- Gerelateerd onderwerp:
- is een kenmerkende soort voor:
- is een indicator van een goede toestand voor:
Gebruikte begrippen en soorten
Samenwerking en referenties
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Kris Van Looy
Referenties
-
Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.
Cursussen en boeken
-
Bomenwijzer
Ga op zoek naar één of meerdere bomen die voldoen aan jouw criteria.
-
-
Test jezelf
Wat weet jij over natuur, natuurbeheer en -beleid? Een overzicht van onze populairste testen.
