Muurzandkool of Kleine zandkool is een lage, een- of tweejarige plant die van de voorzomer tot de herfst in bloei te vinden is. Aan de voet van de plant staan de bladeren in een rozet opeengedrongen. Uit het centrum van die rozet rijst een bloeistengel op, die gewoonlijk alleen bloemen en hauwen en geen bladeren draagt. Zijdelings ontspringen uit de rozet vaak nog meer bloeistengels, die dikwijls wel bebladerd zijn. Per tros is maar één bloem tegelijk open. Het is een soort van kustgebieden en steenachtige plaatsen.
Het oorspronkelijke areaal van kleine zandkool omvat NoordAfrika en Europa. ln Noord-Amerika werd de soort ingevoerd. ln Europa strekt het aaneengesloten areaal van de soort zich uit van de Pyreneeën, Zuid-italië en de Balkan (met uitzondering van Griekenland) in het zuiden, tot Engeland, het zuiden van lerland, Denemarken, het noorden van Duitsland en het zuiden van Polen in het noorden. Ten noorden van die grens komt kleine zandkool hier en daar sporadisch voor. ln het oosten reikt het areaal van kleine zandkool tot aan de Zwarte Zee. ln Wallonië zijn er slechts incidentele waarnemingen, vooral in het Brabants district (VAN ROMPAEY & DELVOSALLE 1972).
Kleine zandkool is een vrij algemene plant in Vlaanderen. De verspreiding is tijdens de laatste karteringsronde niet noemenswaardig veranderd. De soort is het algemeenst in de Duinen en in een aantal havengebieden (Zeebrugge, de Gentse kanaalzone en vooral het Antwerps havengebied). Verder wordt ze vooral gevonden in de omgeving van steden.
Muurzandkool of Kleine zandkool is een lage, een- of tweejarige plant die van de voorzomer tot de herfst in bloei te vinden is. Aan de voet van de plant staan de bladeren in een rozet opeengedrongen. Uit het centrum van die rozet rijst een bloeistengel op, die gewoonlijk alleen bloemen en hauwen en geen bladeren draagt. Zijdelings ontspringen uit de rozet vaak nog meer bloeistengels, die dikwijls wel bebladerd zijn. Per tros is maar één bloem tegelijk open. De stengelvoet is zwak behaard. De bochtige insnijdingen van de bladeren gaan niet dieper dan tot de helft; het blad eindigt 'drietoppig'. Hierdoor, door het ontbreken van berijping en door de kleinere bloemen en hauwen verschilt de Muurzandkool van de algemenere Gewone zandkool. Een scherper onderscheid levert de voet van de hauw: bij de Muurzandkool ontbreekt (vrijwel) het steelvormige stukje dat voor de Gewone zandkool zo kenmerkend is.
De Muurzandkool komt voor in het Middellandse Zeegebied en Midden-Europa en breidt zich net als de Gewone zandkool uit in noordelijke richting. Ook deze soort komt in Nederland het meest in het kustgebied voor, vooral in het zuidwesten. Daar is zij soms op vrij natuurlijke standplaatsen aan te treffen, namelijk aan de voet van duinhellingen. Verder staat de Muurzandkool dikwijls op steenachtige plaatsen. Zo groeit zij tussen stenen van zeedijken, langs het ballastbed van spoorwegen en soms op perrons.
In de Randstad duikt zij nogal eens op bouwterreinen op, waar zij (anders dan de Gewone zandkool) meestal spoedig weer verdwenen is. In de pleistocene zandstreken is de Muurzandkool nauwelijks te vinden; in de zuidoosthelft van het land komt zij bijna alleen als rivierbegeleider voor.
© E.J. Weeda, Nederlandse Oecologische flora, IVN, 1987 (deel 2).
Meer nog dan grote zandkool is kleine zandkool gebonden aan door de mens gecreëerde milieus. De soort groeit in droge, matig voedselrijke, open milieus zoals omgewoelde Wegbermen, opgespoten terreinen, stenige braakliggende terreinen, havengebieden, spoorwegbermen en rangeerstations, oude muren enz.
Ga op zoek naar één of meerdere bomen die voldoen aan jouw criteria.
Wat weet jij over natuur, natuurbeheer en -beleid? Een overzicht van onze populairste testen.