Bouwen aan groenexpertise

Scherpe boterbloem

Ranunculus acris

Hoogte plant

Minimaal:
30cm
Maximaal
90cm

Licht

Min:
lichte schaduw
Max:
licht

Voedsel

Min:
matig voedselrijk
Max:
zeer voedselrijk

Bloeiperiode

Vanaf:
april
Tot:
oktober

Vocht

Min:
frisse bodem
Max:
vochtig

Bloemkleur

geel

Bestuiving

kevers
vliegen, zweefvliegen e.a.
bijen, hommels e.a.
dag- en nachtvlinders
Areaal:

Scherpe boterbloem is momenteel een subkosmopoliet van de gematigde en koude klimaatzones van het noordelijk halfrond, hoewel ze in Noord-Amerika niet oorspronkelijk inheems is. In heel België is scherpe boterbloem uiterst algemeen.

Verspreiding in Vlaanderen:

De soort werd in de Atlas van de Belgische en Luxemburgse Flora (VAN ROMPAEY & DELVOSALLE 1972) als ubiquist behandeld, waardoor er geen kaart van de soort werd opgenomen. Daarom werden voor de periode 1939-1971 in deze Atlas alle hokken ingekleurd. Het is dus niet mogelijk een trend voor de soort in te schatten. Scherpe boterbloem is echter zonder twijfel een soort met een zeer duidelijke achteruitgang op perceelsniveau. Vooral het herhaaldelijk scheuren en herinzaaien van grasland, in combinatie met herbicidengebruik, wordt de soort op de duur fataal. Scherpe boterbloem blijkt veel minder te regenereren uit de zaadvoorraad in de bodem dan bv. kruipende en behaarde boterbloem. In wegbermen wordt klepelen zonder het maaisel af te voeren de soort op de duur te veel, hoewel ze daar, samen met veldzuring, toch een van de meest resistente planten is.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Zaadbank:
behoudt kiemkracht op korte termijn (zaden overleven langer dan één jaar, maar gewoonlijk minder lang dan 5 jaar).
Kiemperiode:
vanaf Zomer
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
zomergroen
Worteldiepte:
20cm
Levensvorm:
hemicryptofyt
Mycorrhizen:
Blaasvormige-'arbuscular' mycorrhizen
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Jarigheid:
meerjarig
Vruchttype:
eenzadige dopvrucht of noot
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
dieren (uit- en inwendig)
mieren
water
wind
Verbreidingsstrategie:
zijdelingse vegetatieve voortplanting (scheuten aan de moederplant gehecht voor lange periode, gewoonlijk langer dan 1 groeiseizoen)
Indigeniteit:
inheems
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Levensstrategie volgens Grime:
CSR
Grime-competitiewaarde:
3.33
Grime-stresswaarde:
3.33
Grime-ruderaliteitswaarde:
3.33
Ellenberg licht:
half-lichtplanten
Ellenberg vocht:
indicator van matig vochtige tot vochtige standplaatsen
Ellenberg pH:
indifferent
Ellenberg voedselrijkdom:
indifferent
Maaigevoeligheid:
matig/redelijk maaitolerant
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
duinfreatofyt

Scherpe boterbloem is een plant van vochtige, matig tot zeer voedselrijke graslanden. In weiland profiteert ze van het feit dat de meeste grazers haar mijden. Ook in gemaaide graslanden, vooral wegbermen, is het vaak een aspectbepalende plant. Bemesting wordt vrij goed verdragen, maar herbicidengebruik wordt de soort sneller fataal dan de Kruipende boterbloem of Behaarde boterbloem.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Sieber codes:
OP2
OP3
# planten per m²:
9
Aanplanten:
in groepen van 3 tot 10 of zaaien
Rode lijst:
niet bedreigd
Zeldzaamheid KFK-klasse:
> = 3184 kwartierhokken
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Arnout Zwaenepoel
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.

Cursussen bij Inverde

Boeken