Het areaal van gulden boterbloem omvat een groot deel van Europa, met uitzondering van het grootste deel van het Middellandse- Zeegebied en het noorden en zuiden van Europees Rusland. In België komt de soort vooral voor in het Brabants district, het Maasdistrict en Lotharingen. Daarbuiten is ze zeldzaam.
In Vlaanderen is gulden boterbloem vrij zeldzaam. De zwaartepunten van het Vlaamse areaal liggen duidelijk in de Leemstreek en de Voerstreek. Daarbuiten komt gulden boterbloem heel weinig voor; namelijk op enkele meer lemige standplaatsen in de Zand- en Zandleemstreek en in de Kempen. Er werd een lichte achteruitgang van de soort vastgesteld.
Onder de naam gulden boterbloem gaat een uitermate ingewikkeld complex van microsoorten schuil, ontstaan uit ongeslachtelijke voortplanting, waarbij zaadvorming optreedt zonder bevruchting (apomictische voortplanting of agamospermie). Voor een taxonomisch overzicht verwijzen wij naar ERICSSON (1992). Afhankelijk van de auteur verdeelt men het complex in soorten of ondersoorten. Elke microsoort heeft een min of meer eigen ecologische en geografische verspreiding. Gulden boterbloem is over het algemeen een halfschaduwplant. Bij voorkeur groeit de soort in een bosomgeving, minder vaak ook wel langs hagen en houtkanten. Soms wordt ze gevonden in hooilanden. De groeiomstandigheden kunnen sterk verschillen. Waarschijnlijk houdt dat verband met de ecologische voorkeur van de verschillende microsoorten. Meestal zijn de bodems lemig of wat kleiig. In bos vindt men gulden boterbloem dikwijls op eerder natte en tamelijk voedselrijke bodems, in wat ijl beek- en rivierbegeleidend bos of in bosranden. Ook op voormalig, niet al te zwaar bemest hooiland dat met populier werd beplant, kan men rijke populaties aantreffen. Maar zelfs in drogere bostypes, meer aanleunend bij eiken- haagbeukenbos, groeit soms gulden boterbloem, zij het vaak in meer bescheiden aantallen. Qua zuurgraad variëren de bodems van zwak zuur tot eerder kalkhoudend. Extremen worden gemeden. Het is niet uitgesloten dat sommige microsoorten beperkt zijn tot oud bos. Verder onderzoek zou dat kunnen uitwijzen.
Ga op zoek naar één of meerdere bomen die voldoen aan jouw criteria.
Wat weet jij over natuur, natuurbeheer en -beleid? Een overzicht van onze populairste testen.