Knolboterbloem is een soort van Europa (behalve het noorden en het oosten), West-Azië, Noord-Afrika en Macaronesië. In België is ze algemeen tot vrij algemeen in de kalkrijkere streken, elders zeldzamer.
In Vlaanderen is knolboterbloem globaal vrij algemeen. De soort is lokaal algemeen maar ontbreekt anderzijds in grote delen van Vlaanderen. Ze komt het meest frequent voor in de Voerstreek, langs de Grensmaas en in de Duinen. Ook op polderdijken en in het oosten van de Leemstreek en het oosten van de Kempen is ze niet ongewoon. Knolboterbloem gaat vrij sterk achteruit in Vlaanderen. Oud, ongescheurd grasland is een steeds zeldzamer wordende biotoop. Knolboterbloem is in bloeiende toestand niet moeilijk te herkennen, maar wordt in vegetatieve toestand gemakkelijk over het hoofd gezien.
Knolboterbloem is een soort van droge, voornamelijk - maar niet uitsluitend - kalkrijke graslanden op vochtige tot droge, voedselarme tot matig voedselrijke bodems. Het meest komt de soort voor op begraasde dijken en onder de prikkeldraad van weilanden. De voedselrijkdom van het substraat kan nogal variëren, maar bemesting verdraagt knolboterbloem slecht. Hoewel ook deze soort, zoals de meeste boterbloemen, een zaadvoorraad in de bodem heeft, is ze toch vooral kenmerkend voor ongescheurde, oude graslanden op plaatsen waar gedurende tientallen jaren geen verandering van beheer is opgetreden.
Ga op zoek naar één of meerdere bomen die voldoen aan jouw criteria.
Wat weet jij over natuur, natuurbeheer en -beleid? Een overzicht van onze populairste testen.