Veenpluis is een círcumpolaire soort, die in Europa enkel in het zuiden (delen van het Iberisch Schiereiland, Italië en de Balkan) ontbreekt. In België komt de soort hoofdzakelijk voor in de Kempen en de Ardennen. In Vlaanderen lag er ook een kleine cluster vindplaatsen ten zuidoosten van Brugge en waren verspreide vindplaatsen bekend ten zuiden van Leuven en Brussel.
Veenpluis is in Vlaanderen een vrij zeldzame en achteruitgaande soort. Ten zuiden van de lijn Demer-Dijle-Rupel is ze haast niet meer te vinden. In de periode voor 1939 waren ook diverse groeiplaatsen aan de kust bekend en in de valleien van Schelde en Leie in de nabijheid van Gent. Al die groeiplaatsen waren reeds verdwenen tijdens de eerste karteerronde. Ook ten zuidoosten van Brugge is veenpluis inmiddels erg zeldzaam geworden. De groeiplaatsen in de omgeving van Sers- kamp zijn reeds verdwenen (laatste waarneming in 1985). In de Kempen is het vooral in het centrale deel dat de soort achteruit is gegaan: op heel wat plaatsen in het landelijke gebied is ze verdwenen. Ontginning en verdroging zijn de voornaamste oorzaken hiervan.
Veenpluis komt meestal voor in de rand van zwak of niet gebufferde vennen, op de bodem van veenputten, in veenties met een groeiend veenmosdek, in slenken en depressies in natte heide of verspreid in de venige natte heide zelf. Daarnaast groeit de soort in erg nat berkenbroekbos en in nat heischraal grasland. De standplaatsen zijn zuur en in het algemeen (zeer) voedselarm. Veenpluis groeit optimaal in ondiep, open wateren op plaatsen die korte tot lange tijd geïnundeerd zijn, maar in de zomer tijdelijk kunnen uitdrogen zodat er redelijk grote schommelingen in waterstand optreden. In venige natte heide en heischraal grasland zijn de watertafelfluctuaties gering. Bij verzuring en stagnatie van regenwater breidt veenpluis zich uit. Zo kan het optreden in voorheen licht ontwaterd hooiland met basenrijk grondwater.
Ga op zoek naar één of meerdere bomen die voldoen aan jouw criteria.
Wat weet jij over natuur, natuurbeheer en -beleid? Een overzicht van onze populairste testen.