Bouwen aan groenexpertise

BWK: Zuur laagveen (ms)

BWK-codes: ms

Zure laagvenen zijn mesotrofe moerassystemen die gevoed worden door basenarm grondwater. De watertafel bevindt zich jaarrond ter hoogte van, of net onder, het maaiveld en dit vaak ten gevolge van het optreden van kwel. Vegetatiekundig omvat deze karteringseenheid de kleine zeggenvegetatie in al haar vormen. Het zijn meestal vrij gesloten gemeenschappen met een relatief soortenrijke kruidlaag. Vaak is er ook een goed ontwikkelde moslaag met ondermeer enkele opvallende veenmossen.

Variatie:

De grens met dotterbloemgraslanden (hc) is niet altijd duidelijk. Dit is in het bijzonder het geval bij enkele situaties in de Zandleem- en Leemstreek waar ze samen kunnen voorkomen. Daarnaast zijn veldrusvegetaties in de Kempen meestal aangeduid als dotterbloemgrasland terwijl het vaak om verarmde kleine zeggenvegetaties gaat. Aan de oligotrofe kant van het spectrum is het onderscheid met gedegradeerde vochtige heischrale - en blauwgraslanden (hm.) niet altijd evident. Zwak ontwikkeld zuur laagveen is aangeduid als ms°. Het betreft vaak veldrus-wederik-holpijp-hennegras gedomineerde situaties waarin de indicatieve soorten in lage aantallen zijn aangetroffen. Dit is vaak het geval in natte ruigtes in de Zand- en Zandleemstreek. Verdroogde zure laagvenen gekenmerkt door een dominantie van hennegras zijn eveneens aangeduid met ms°. Regelmatig is er ook verbost laagveen gekarteerd (msb) als vroeg successiestadium naar elzenbroekbos (vm). ms* is een aantal keer gebruikt voor het aanduiden van erg soortenrijke situaties of voor de aanwezigheid van erg zeldzame soorten (zoals bv. ronde zegge). Deze notatie is evenwel niet stelselmatig toegepast, zodat elders gelijkaardige situaties als ms gekarteerd kunnen zijn.

Verspreiding:

De zure laagvenen komen hoofdzakelijk voor in de Kempen en op enkele plaatsen in het Hageland. Hierbuiten is hun voorkomen beperkt en komen ze vaak in complex voor met goed beheerde mesofiele dotterbloemgraslanden.

Verspreidingskaart Zuur laagveen
Waardering:
Biologisch zeer waardevol, ook zwak ontwikkelde vegetaties ms° krijgen deze waardering. Zwak ontwikkelde perceelsranden k(ms°) krijgen als waardering ‘biologisch waardevol’.
Oppervlakte (in ha):
100 à 230 ha
Zeldzaamheid:
uiterst zeldzaam tot zeer zeldzaam
Habitatrichtlijn:
mogelijk Bijlage I-habitattype (zie Natura 2000 typologie)
Natuurdecreet:
verbod vegetatiewijziging
Mestdecreet:
algemeen mestverbod op gronden andere dan cultuurgronden
Bosdecreet:
niet onderhevig aan het bosdecreet
In samenwerking met:
Referenties
  • Vriens L., Bosch H., De Knijf G., De Saeger S., Guelinckx R., Oosterlynck P., Van Hove M. & Paelinckx D. (2011). De Biologische Waarderingskaart. Biotopen en hun verspreiding in Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Inbo.