Bruine eikenpage

De Bruine eikenpage is een soort van voedselarme zandgronden. Vroeger werd de soort voornamelijk aangetroffen in de Kempen, maar ook wel in de buurt van Brussel en op de Vlaamse zandrug in Oost- en West-Vlaanderen. De populaties in de omgeving van Brussel zijn al geruime tijd verdwenen en de overgebleven relictpopulaties in Oost- en West-Vlaanderen zijn hoogstwaarschijnlijk recent uitgestorven. Momenteel zijn bijna alle vindplaatsen gelegen in de Kempen, maar ook daar is de achteruitgang sterk. De Bruine eikenpage is een echte bosrandsoort en houdt zich voornamelijk op in goed ontwikkelde overgangen van bos naar open terrein. Buiten bosranden kan de soort ook voorkomen op open plekken in bos, jonge aanplant van eiken en kleinschalige landschapselementen. Buiten Vlaanderen treffen we de soort ook aan in de duinen, op kalkgraslanden, enzovoort. De wijfjes leggen hun eitjes op geringe hoogte, meestal op jonge eikjes of lage eiken in hakhoutbeheer. In tegenstelling tot de Eikenpage die zich voornamelijk voedt met honingdauw, vormen nectarplanten (voornamelijk Sporkehout en braam) de belangrijkste voedselbron voor de Bruine eikenpage. Als thermofiele soort is de Bruine eikenpage vooral aanwezig op beschutte en snel opwarmende plekken, vaak in de omgeving van heidegebieden. Het grootste knelpunt voor de soort is het gebrek aan dynamiek in bossen en onvoldoende aanwezigheid avn overgangssituaties (mantel- en zoomvegetaties). De verschillende hulpbronnen (eik, Sporkehout, braam) zijn op zich immers niet zeldzaam. Het gecombineerd en duurzaam voorkomen van alle nodige hulpbronnen is echter in tal van gebieden onvoldoende aanwezig om populaties te huisvesten of in stand te houden. Aangepaste maatregelen kunnen op korte termijn echter bijdragen tot behoud en lokale uitbreiding van deze bijzondere page. Dit werd recent getoond in het natuurgebied Visbeekvallei in Lille (Antwerpen). In dit gebied werken verschillende partners samen aan de omvorming van de monotone dennenbestanden naar een gevarieerd halfopen landschap. Naaldbossen worden er geleidelijk omgevormd tot loofbossen waarbij tevens open plekken gecreëerd worden met brede, open corridors. Ook hakhoutbeheer wordt opnieuw ingevoerd en op de overgang van open terreinen naar bos is er ruimte voor mantel- en zoomvegetaties met de nodige kleine eikjes en nectarbronnen. Uit detailonderzoek naar zowel de adulte vlinders als naar de eitjes blijkt dat de Bruine eikenpage de ingerichte terreinen op korte termijn kan koloniseren vanuit bestaande vliegplaatsen. In verschillende zones die het jaar ervoor nog uit donkere naaldhoutbestanden bestonden, plant de soort zich het eerste jaar na de inrichting al volop voort. Het zoeken naar eitjes van de Bruine eikenpage is een bijzonder efficiënte manier om de verspreiding vast te stellen. Uit de recente gegevens van gerichte zoekacties naar de eitjes blijkt dat de soort binnen een leefgebied relatief mobiel is. Er werden immers ook eitjes aangetroffen ver buiten bekende vliegplaatsen op vrij geisoleerde open plekken, in halfopen bossen en zelfs langs beschaduwde exploitatiewegen. Dit laat zien dat de wijfjes in ieder geval binnen de bossfeer, rondzwerven op zoek naar (nieuwe) geschikte eiafzetlocaties. Grootschalige open of verstedelijkte zones zijn echter moeilijk overbrugbare barrieres. Bermen en houtkanten langs lineaire landschapselementen zoals spoor- en autosnelwegen kunnen dan echter een verbindingsfunctie vervullen. De habitat van de Bruine eikenpage is in kansrijke gebieden dus maakbaar en passende maatregelen hoeven niet eens duur te zijn. Dat biedt kansen en hoop om door gerichte beheermaatregelen het tij voor deze vlinder te doen keren. Bron: Ilf Jacobs (Natuurpunt Studie)