Een substraat is een groeimedium of voedingsbodem voor organismen.
Voor planten is dit meestal een combinatie van grond en organische stof, maar sommige gespecialiseerde planten kunnen ook op andere plaatsen groeien. Zo kunnen ook rotsblokken of muren een geschikt substraat zijn voor sommige planten.
Voor schimmels is hets ubstraat de voedingsbodem, het weefsel of de ondergrond waarop of waarin de zwamvlok en de vuchtlichamen voorkomen en waarvan de zwamvlok leeft.