Bouwen aan groenexpertise

Groentje

Callophrys rubi

De oud-Nederlandse naam voor het Groentje is 'braamstruikvlindertje', omdat men vroeger dacht dat braam (rubus) de belanrgijkste waardplant was. Ook in zijn wetenschappelijke naam - Callophrys rubi - wordt daarnaar verwezen. Ondertussen weet men dat er meerdere waardplanten zijn. Zittend op een jong blaadje valt het Groentje nauwelijks op, maar de soort is onmiskenbaar. Het Groentje komt voor op vochtige en droge heide, in struwelen en bosranden en in kapvlakten en heeft 1 generatie van begin april tot eind juli.

Beheer:

Het Groentje maakt gebruik van boompjes en struiken om een territorium te verdedigen. Bij het beheer op heiden is het dan ook wenselijk om deze landschapselementen te behouden. Daarnaast moet een totale verbossing en verstruweling van heide en kapvlakten vermeden worden door regelmatig te kappen.

heeft als waardplant

Struikhei

heeft als waardplant

Pijlbrem

heeft als waardplant

Brem

heeft als waardplant

Kraaihei

heeft als waardplant

Gewone dophei

heeft als waardplant

Sporkehout

heeft als waardplant

Stekelbrem

heeft als waardplant

Duitse brem

heeft als waardplant

Verfbrem

heeft als waardplant

Geel zonneroosje

heeft als waardplant

Muizenoor

heeft als waardplant

Gewone rolklaver

heeft als waardplant

Esparcette

heeft als waardplant

Wegedoorn

heeft als waardplant

Gewone braam

heeft als waardplant

Framboos

heeft als waardplant

Gaspeldoorn

heeft als waardplant

Blauwe bosbes

heeft als waardplant

Rode bosbes

heeft als waardplant

Vogelwikke

heeft als waardplant

Rode kornoelje

heeft als waardplant

Gewone goudenregen

Herkomst:
Europa
Areaal:

Het Groentje was in de jaren negentig vrij zeldzaam en is dat nog steeds (70 atlashokken – 194 kilometerhokken). De verspreiding van het Groentje neemt geleidelijk af tot het begin van de jaren tachtig. Tot aan het einde van jaren negentig neemt de soort opnieuw lichtjes toe, maar sindsdien is er opnieuw een daling vastgesteld. Op enkele geïsoleerde populaties in West- en Oost-Vlaanderen (het Vloetemveld in Zedelgem, de Gulke Putten in Wingene, het Houthulstbos in Houthulst, het Drongengoedbos in Knesselare) en op de Tiendeberg na, is de verspreiding beperkt tot de Kempen. Vooral in het zuidelijke deel van de Kempen verdwenen recent enkele populaties. Het Groentje is een typische soort van de Kempen.

Ecologie:

Het Groentje komt voor op vochtige en droge heide, in struwelen en bosranden en in kapvlakten. De soort heeft 1 generatie van begin april tot eind juli met een piek tussen 7 mei en 20 juni. De vliegtijd van het Groentje is in vergelijking met de periode 1981-2000 met maar liefst 8-10 dagen vervroegd. De eitjes worden afzonderlijk afgezet op de bloemhoofdjes van Gewone dophei, Gaspeldoorn, Brem, Verfbrem, Blauwe bosbes, Kleine veenbes, braam, Sporkehout en Struikhei. De verpopping gebeurt op de grond en de poppen worden vermoedelijk door steekmieren ondiep begraven in de grond. De overwintering gebeurt als pop. De mannetjes verdedigen territoria op struikjes of kleine boompjes. De overgang van struwelen of bosranden naar vochtige tot droge heide, schrale bloemrijke graslanden, open plekken in bossen of venen; dat is zijn leefgebied. Vaak gebruikte nectarplanten zijn Sporkehout en Gewone dophei. De vlinders zijn weinig mobiel, tussen de waardplanten en nectarplanten is de afstand best niet groter dan 110m in open gebied en 20 m als er bos tussen ligt. Het Groentje komt vaak in dezelfde gebieden voor als Bont dikkopje, Boomblauwtje, Citroenvlinder, Eikenpage, Groot dikkopje, Heideblauwtje, Heivlinder, Hooibeestje en Kleine vuurvlinder.

Rode lijst:
Kwetsbaar
Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Vogelrichtlijn:
Nee
Jachtwild:
Nee
Invasieve exoot:
Nee
Soortenbesluit:
Biotooptype:
Bosranden
Droge heide
Houtkanten
Ruigte
Vochtige heide
In samenwerking met:
Meer lezen, linken

"Dagvlinders in Vlaanderen" Maes D., Vanreusel W., Van Dyck D. Lannoo 2013